این سوره چنانکه از نامش پیدا است اشاره به داستان تاریخی معروفی می کند که در سال تولد پیغمبر اکرم (صلی اللّه علیه و آله و سلّم) واقع شده، و خداوند خانه کعبه را از شر لشکر عظیم کفاری که از سرزمین یمن سوار بر فیل آمده بودند حفظ کرد .
این سوره یادآور آن داستان عجیب است که بسیاری از مردم مکه آن را به خاطر داشتند، زیرا در گذشته نزدیکی واقع شده بود .
یادآوری این داستان هشداری است به کفار مغرور و لجوج که بدانند در برابر قدرت خدا کمترین قدرتی ندارند، خداوندی که لشکر عظیم فیل را با آن پرندگان کوچک، و آن سنگریزه های نیمبند (حجارة من سجیل) در هم کوبید قدرت دارد که این مستکبران لجوج را نیز مجازات کند .
نه قدرت آنها عظیم تر از قدرت ابرهه بود، و نه لشکر و نفرات آنها هرگز به آن حد می رسید، یعنی شما که این ماجرا را با چشم خود دیدید چرا از مرکب غرور پائین نمی آیید ؟ !
در فضیلت تلاوت این سوره در حدیثی از امام صادق (علیه السلام) آمده است : هر کسی سوره فیل را در نماز واجب بخواند در قیامت هر کوه و زمین هموار و کلوخی برای او شهادت می دهد که او او نمازگزاران است، و منادی صدا می زند در باره بنده من راست گفتید، شهادت شما را به سود یا زیان او می پذیرم بنده ام را بدون حساب داخل بهشت کنید او کسی است که من وی را دوست
@@تفسیر نمونه جلد 27 صفحه 327@@@
دارم و عملش را نیز دوست دارم .**(مجمع البیان) جلد 10 صفحه 539***
بدیهی است این همه فضیلت و ثواب و پاداش عظیم از آن کسی است که با خواندن این آیات از مرکب غرور پیاده شود و در طریق رضای حق گام بردارد .
@@تفسیر نمونه جلد 27 صفحه 328@@@
ََآیه 1 - 5