درباره شاءن نزول این سوره روایات زیادی نقل شده که از همه روشن تر روایت زیر است .
ابن عباس می گوید : پانزده روز گذشت، و وحی بر پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم) نازل نشد، مشرکان گفتند : پروردگار محمد، او را رها کرده، و دشمن داشته، اگر راست می گوید ماءموریت او از سوی خدا است، باید وحی به طور مرتب بر او نازل می شد، در اینجا سوره فوق نازل گشت (و به سخنان آنها پاسخ گفت) . قابل توجه اینکه طبق حدیثی وقتی این سوره نازل شد پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم) به جبرئیل فرمود : دیر کردی در حالی که سخت به تو مشتاق بودم، جبرئیل گفت و انا کنت اشد الیک شوقا : من به تو مشتاق تر بودم، ولی من بنده ماءمورم و جز به فرمان پروردگار نازل نمی شوم !
در حدیث دیگری آمده است که جماعتی از یهود خدمت رسول الله (صلی اللّه علیه و آله و سلّم) رسیدند، و از داستان ذی القرنین و اصحاب کهف و آفرینش روح سؤال کردند، پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم) فرمود فردا به شما خبر خواهم داد، و ان شاء الله نگفت، و همین سبب شد که وحی الهی ایامی از او قطع شود و زبان دشمنان به شماتت باز گشت، و از این جهت پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم) غمگین شد سوره نازل شد تا مایه تسلی خاطر پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم) گردد (ولی این شاءن نزول بعید به نظر می رسد چرا که تماس یهود با پیغمبر اکرم (صلی اللّه علیه و آله و سلّم) و اینگونه سؤالات معمولا در مدینه بود نه در مکه) .
در بعضی از روایات نیز آمده است جمعی از مسلمانان عرض کردند : ای رسول خدا ! چرا وحی بر شما نازل نمی شود ؟ فرمود : و کیف ینزل علی
@@تفسیر نمونه جلد 27 صفحه 96@@@
الوحی و انتم لا تنقون براجمکم و لا تقلمون اظفارکم : چگونه وحی بر من نازل شود در حالی که شما مفاصل انگشتان خود را پاکیزه نمی کنید، و ناخنهای خود را نمی گیرید ! ؟ .**(مجمع البیان) جلد 10 صفحه 504 (با کمی تلخیص و اقتباس)***
در اینکه مدت انقطاع وحی چقدر بود ؟ روایات مختلف است، بعضی دوازده روز، بعضی پانزده، بعضی نوزده، بعضی بیست و پنج، و حتی بعضی چهل روز نقل کرده اند .
و در روایتی نیز فقط دو سه شبانه روز نقل شده است .
تفسیر :