قرآن مجید در آیات فراوانی از نوح (علیه السلام ) سخن می گوید ، و روی هم رفته در بیست و نه سوره از قرآن درباره این پیامبر بزرگ ، سخن گفته شده ، و نام او 43 بار در قرآن آمده است .
قرآن مجید ، قسمتهای مختلفی از زندگی او را دقیقا شرح داده ، قسمتهائی که بیشتر مربوط به جنبه های تعلیم و تربیت و پند و اندرز گرفتن می شود .
مورخان و مفسران نوشته اند ، اسم نوح (علیه السلام ) ((عبدالغفار)) یا ((عبدالملک )) یا ((عبدالاعلی )) بوده ، و لقب ((نوح )) از این نظر به او داده شده است که سالیان
@@تفسیر نمونه جلد 25 صفحه 92@@@
دراز بر خویشتن یا بر قوم خود نوحه گری می کرد ، نام پدرش ((لمک )) یا ((لامک )) بود ، و در مقدار عمرش اختلاف است ، بعضی 1490 سال ، و در بعضی از روایات 2500 سال آمده ، و درباره قوم او نیز عمرهای طولانی در حدود 300 سال نوشته اند ، آنچه مسلم است اینکه او عمری بسیار طولانی داشت ، و طبق صریح قرآن 950 سال در میان قومش درنگ کرد (و مشغول تبلیغ بود) .
نوح سه فرزند داشت ((حام )) و ((سام )) و ((یافث )) و مورخان معتقدند که تمام نژادهای امروز کره زمین به آن سه فرزند باز می گردد ، گروهی نژاد ((حامی )) هستند که در منطقه آفریقا ساکنند ، و گروه دیگری از نژاد ((سامی )) هستند که در خاورمیانه و خاور نزدیک سکنی دارند ، و نژاد ((یافث )) را ساکنان چین می دانند .
در اینکه نوح بعد از طوفان چند سال زندگی کرد نیز گفتگو است بعضی 50 سال ، و بعضی 60 سال نوشته اند .
در منابع یهود (تورات کنونی ) نیز بحث مشروحی پیرامون زندگی نوح آمده که در جهات زیادی با قرآن متفاوت است ، و از نشانه های تحریف تورات می باشد .
این بحثها در فصل 6 و 7 و 8 و 9 و 10 از سفر ((تکوین )) تورات ذکر شده است .
((نوح )) فرزند دیگری داشت بنام ((کنعان )) که با پدر مخالفت نمود حتی حاضر نشد در کشتی نجات به او ملحق شود ، و با بدان بنشست و ارزش خاندان نبوت را گم کرد ، و طبق صریح قرآن سرانجام همچون سایر کفار در طوفان غرق شد .
در اینکه چند نفر در این مدت طولانی به نوح ایمان آوردند ، و با او
@@تفسیر نمونه جلد 25 صفحه 93@@@
بر کشتی سوار شدند ، نیز گفتگو است : بعضی 80 نفر و بعضی 7 نفر ! نوشته اند
داستان نوح در ادبیات عربی و فارسی انعکاس فراوانی دارد و بیشتر روی طوفان و کشتی نجات او تکیه شده است .**(اعلام قرآن) (فرهنگ قصص القرآن) (دائرة المعارف دهخدا) ماده (نوح) و (بحارالانوار) جلد 11***
((نوح )) اسطوره ای از صبر و شکر و مقاومت بود و گفته اند نخستین کسی است که برای هدایت انسانها علاوه بر منطق وحی از منطق استدلال و عقل نیز کمک گرفت ، (همانگونه که در آیات این سوره به خوبی منعکس است ) و به همین دلیل حق بزرگی بر همه خداپرستان جهان دارد .
شرح حال نوح را با حدیثی از امام باقر (علیه السلام ) پایان می دهیم : فرمود : نوح هنگام غروب و صبح این دعا و نیایش را می خواند : ((امسیت اشهد انه ما امسی بی من نعمة فی دین او دنیا فانها من الله وحده لا شریک له ، له الحمد بها علی و الشکر کثیرا)) ، فانزل الله : ((انه کان عبدا شکورا)) فهذا کان شکره :
((شام کردم در حالی که گواهی می دهم هر نعمتی در دین و دنیا دارم از خداوند یگانه ای است که شریک ندارد ، و او را ستایش بر این نعمتها می کنم و بسیار شکر می گویم )) .
((به همین جهت خداوند در قرآن نازل فرموده که او بنده شکرگزاری بود و شکر نوح چنین بود)) .**(بحارالانوار) جلد 11 صفحه 291 حدیث 3***
2 - در جمله رب اغفرلی و لوالدی و لمن دخل بیتی مؤمنا ((پروردگارا مرا ببخش و پدر و مادرم را و هر کس در خانه من مؤمن وارد شود در معنی بیت گفتگو است ، و روی هم رفته چهار معنی برای آن ذکر شده بعضی آن
@@تفسیر نمونه جلد 25 صفحه 94@@@
را به معنی خانه شخصی ، و بعضی مسجد ، و بعضی کشتی نوح ، و بعضی آئین و شریعت او دانسته اند ، در حدیثی از امام صادق (علیه السلام ) می خوانیم که فرمود : ((منظور از بیت در اینجا ولایت است ، هر کس وارد ولایت گردد در خانه انبیا وارد شده است )) من دخل فی الولایة دخل فی بیت الانبیاء علیهم السلام .**تفسیر (نورالثقلین) جلد 5 صفحه 429***
خداوندا ! به ما توفیق مرحمت کن که از طریق پذیرش ولایت ائمه اهل بیت در بیت انبیا وارد شویم .
پروردگارا ! به ما چنان استقامتی مرحمت کن که همچون پیامبران بزرگی مانند نوح در راه دعوت به آئینت خسته نشویم ، و هرگز از پای ننشینیم .
بارالها در آن هنگام که طوفان خشم و غضبت فرا می رسد ما را با کشتی نجات لطف و رحمتت رهائی ببخش .
آمین یا رب العالمین
@@تفسیر نمونه جلد 25 صفحه 95@@@