تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نمونه، جلد23
آیت الله مکارم شیرازی با همکاری جمعی از فضلاء و دانشمندان‏‏‏‏‏

3 - پیشگامان در ایمان و جهاد و انفاق

بدون شک کسانی که در ایمان و اعمال خیر بر دیگران مقدم می شوند هم شجاعت و آگاهی بیشتری دارند، و هم ایثار و فداکاری فزونتر، و به همین دلیل در پیشگاه خدا یکسان نیستند، و لذا در آیات فوق روی همین مساءله تکیه شده بود که کسانی که قبل از فتح (فتح مکه یا حدیبیه، و یا مطلق فتوحات اسلامی) انفاق کردند و جهاد نمودند در پیشگاه خدا با دیگران یکسان نیستند.

در حدیثی از ((ابو سعید خدری)) نقل شده که می گوید: در سال حدیبیه (سال ششم هجرت) ما با رسول خدا بودیم، هنگامی که به ((عسفان)) (مکانی نزدیک مکه) رسیدیم فرمود: ممکن است در آینده قومی بیایند که اعمال شما را در مقایسه با اعمال خود کوچک بشمرند!

@@تفسیر نمونه جلد 23 صفحه 326@@@

گفتیم: آنها کیانند ای رسول خدا! آیا منظور قریش است؟

فرمود نه! آنها اهل یمن هستند که دلهائی رقیقتر و نرمتر از شما دارند (و اعمالی فزونتر).

گفتیم: آیا آنها از ما بهترند، ای رسول خدا؟!

فرمود: اگر برای یکی از آنها کوهی از طلا باشد و در راه خدا انفاق کند به اندازه یک مد**ظاهرا منظور یک مد طعام است (کمتر از یک کیلو).*** یا نصف آن که شما انفاق می کنید پاداش ندارد، بدانید این تفاوتی است میان ما و مردم و شاهد آن، این سخن خدا است: لا یستوی منکم من انفق من قبل الفتح و قاتل....**(درالمنثور) جلد 6 صفحه 172.***

این نکته نیز قابل توجه است که منظور از قرض دادن به پروردگار هر گونه انفاق در راه او است که یکی از مصادیق مهم آن کمک کردن به پیامبر (صلی اللّه علیه و آله) و امام مسلمین می باشد تا در مصارف لازم برای اداره حکومت اسلامی به کار گیرد.

لذا در روایتی در کافی از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که فرمود ان الله لم یسئل خلقه مما فی ایدیهم قرضا من حاجة به الی ذلک، و ما کان لله من حق فانما هو لولیه ((خداوند از بندگانش وامی مطالبه نکرده است به خاطر احتیاج او، آنچه از حقوق برای خدا است برای ولی و نماینده او است)).**تفسیر صافی صفحه 522.***

و در حدیث دیگری از امام کاظم (علیه السلام) ذیل آیه مورد بحث (من ذا الذی یقرض الله...) آمده است که ((نزلت فی صلة الامام)): ((این آیه در مورد هدیه و کمک به امام نازل شده است)).**تفسیر صافی صفحه 522.***

@@تفسیر نمونه جلد 23 صفحه 327@@@