تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نمونه، جلد20
آیت الله مکارم شیرازی با همکاری جمعی از فضلاء و دانشمندان‏‏‏‏‏

1 - عامل نابودی قوم عاد چه بود؟

مطابق آیه 13 همین سوره قوم عاد و ثمود هر دو با صاعقه نابود شدند، در حالی که آیات مورد بحث می گوید: آنها با تند باد سرد و شدید (صرصر ) از میان رفتند، آیا این دو منافاتی با یکدیگر ندارد؟

در پاسخ باید گفت: مفسران و ارباب لغت برای صاعقه دو معنی ذکر کرده اند: معنی عام، و خاص

((صاعقه )) به معنی عام به معنی هر چیزی است که انسان را هلاک می کند و به گفته مجمع البیان: ((المهلکة من کل شیء )).

معنی خاص جرقه عظیم آتشینی است که از آسمان فرود می آید، و هر چیزی را که در مسیر آن قرار گیرد می سوزاند که شرح آن را در تفسیر همین

@@تفسیر نمونه، جلد: 20، صفحه: 240@@@

آیات بیان کردیم (این جرقه بزرگ از مبادله الکتریسته میان ابر و زمین حاصل می شود ).

بنابراین اگر ((صاعقه )) به معنی اول باشد هیچ منافاتی با تند باد ندارد.

راغب در مفردات می گوید: بعضی گفته اند که صاعقه سه گونه است:

صاعقه به معنی مرگ، و به معنی عذاب، و به معنی آتش، مخصوصا در آیه ((انذرتکم صاعقة مثل صاعقة عاد و ثمود )) به معنی عذاب تفسیر شده است، سپس ((راغب )) می افزاید: همه اینها در یک معنی جمع می شود: ((صاعقه صدای شدیدی است که از جو برمی خیزد که گاه تنها در آن آتش است، و گاه عذاب دیگر، و گاه مرگ، صاعقه یک چیز است و اینها اثرات آن است.**(مفردات راغب ) ماده (صعقه ).***

این احتمال نیز وجود دارد که قوم عاد گرفتار دو گونه عذاب شدند، نخست تند بادی کوبنده که همه چیز آنها را در یک مدت طولانی در هم می کوبید بر دیار آنها مسلط شد، سپس صاعقه آتشین مرگبار به فرمان خدا آنها را فرو گرفت.

ولی پاسخ اول با در نظر گرفتن آیات دیگر قرآن که از مجازات قوم عاد سخن می گوید مناسبتر است.**به سوره (ذاریات ) آیه 41 و (حاقه ) آیه 6 و (قمر ) 18 و 19 مراجعه شود.***