تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نمونه، جلد20
آیت الله مکارم شیرازی با همکاری جمعی از فضلاء و دانشمندان‏‏‏‏‏

3 - چرا دعاها با ربنا شروع می شود؟

مطالعه آیات قرآن مجید نشان می دهد که اولیاء الله اعم از پیامبران و فرشتگان و بندگان صالح به هنگام دعا سخن خود را با ((ربنا )) یا ((ربی )) شروع می کردند.

آدم می گوید: ((ربنا ظلمنا انفسنا )): ((پروردگارا! من و همسرم بر خود ستم کردیم. نوح عرض می کند: رب اغفر لی و لوالدی: ((پروردگار من و پدر و مادرم را بیامرز. ))

ابراهیم می گوید: رب اغفر لی و لوالدی و للمومنین یوم یقوم الحساب:

@@تفسیر نمونه، جلد: 20، صفحه: 34@@@

((پروردگارا من و پدر و مادرم و همه مؤمنان را در روزی که حساب بر پا می شود ببخش )).

یوسف (علیه السلام ) می گوید: رب قد آتیتنی من الملک: ((پروردگارا بهره ای از حکومت به من رحمت فرموده ای )).

و موسی (علیه السلام ) می گوید: رب بما انعمت علی فلن اکون ظهیرا للمجرمین:

((پروردگارا به خاطر نعمتی که به من داده ای پشتیبان مجرمان نخواهم بود )).

سلیمان (علیه السلام ) می گوید: رب هب لی ملکا لا ینبغی لاحد من بعدی:

((خداوندا حکومتی به من ببخش که شایسته کسی بعد از من نباشد )).

عیسی (علیه السلام ) عرض می کند: ربنا انزل علینا مائدة من السماء: ((پروردگارا! بر ما مائده ای از آسمان فرو فرست )) (مائده - 114 ).

و پیامبر بزرگ اسلام (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) عرضه می دارد: رب اعوذ بک من همزات الشیاطین ((پروردگارا من از وسوسه های شیاطین به تو پناه می برم (مؤمنون -97 ).

و مؤمنان طبق آیات آخر سوره آل عمران چندین بار این تعبیر را تکرار می کنند از جمله می گویند ربنا ما خلقت هذا باطلا: ((پروردگارا این آسمانها و زمین پهناور را بیهوده نیافریده ای ))!

از این تعبیرات به خوبی استفاده می شود که بهترین دعا آن است که از مسأله ربوبیت پروردگار آغاز شود، درست است که نام مبارک الله جامعترین نامهای خدا است ولی از آنجا که تقاضا از محضر پرلطف او تناسب با مسأله ربوبیت دارد، ربوبیتی که از ناحیه خداوند از نخستین لحظات وجود انسان آغاز می شود و تا آخر عمر او و بعد از آن ادامه دارد، و انسان را غرق الطاف الهی می کند، خواندن خداوند به این نام در آغاز دعاها از هر نام دیگر مناسبتر و شایسته تر است.**(تفسیر کبیر فخر رازی ) ذیل آیات مورد بحث.***

@@تفسیر نمونه، جلد: 20، صفحه: 35@@@