تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نمونه، جلد19
آیت الله مکارم شیرازی با همکاری جمعی از فضلاء و دانشمندان‏‏‏‏‏

1 - حقیقت خسران و زیان ؟

خسران - چنانکه راغب در مفردات می گوید در اصل به معنی از دست دادن سرمایه و کمبود آن است که گاه به انسان نسبت داده می شود و گفته می شود فلانکس زیان کرد و گاه به خود عمل نسبت می دهند و می گویند تجارتش زیان کرد .

@@تفسیر نمونه جلد 19 صفحه 408@@@

از سوی دیگر گاه ((خسران )) در مورد سرمایه های ظاهر به کار می رود مانند مال و مقام دنیوی، و گاه در سرمایه های معنوی مانند صحت و سلامت و عقل و ایمان و ثواب، و این همان چیزی است که خداوند آن را ((خسران مبین )) نام نهاده است . . . و هر خسرانی که خداوند در قرآن بیان کرده اشاره به معنی دوم است نه آنچه مربوط به سرمایه های دنیوی و تجارتهای معمولی است . ** مفردات ماده خسر . ***

قرآن در حقیقت انسانها را به تجارت پیشگانی تشبیه کرده که با سرمایه های سنگین قدم به تجارتخانه این جهان می گذارند، بعضی سود کلانی می برند، و گروهی سخت زیان می بینند .

آیات زیادی در قرآن مجید است که این تعبیر و تشبیه در آن منعکس ‍ می باشد، و در واقع بیانگر این حقیقت است که برای نجات در قیامت نباید در انتظار این و آن نشست تنها راه آن، بهره گیری از سرمایه های موجود، و تلاش و کوشش در این تجارت بزرگ است که در آنجا ((همه چیز را به بها می دهند، به بهانه نمی دهند!))

و اما چرا زیان مشرکان و گنهکاران را ((خسران مبین )) توصیف کرده ؟ برای اینکه اولا آنها برترین سرمایه یعنی سرمایه عمر و عقل و خرد و عواطف و زندگانی را از دست داده اند بی آنکه در مقابل آن چیزی به دست آورند .

ثانیا: اگر فقط این سرمایه را از دست داده بودند بی آنکه عذاب و مجازاتی خریداری کنند باز مطلبی بود، بدبختی اینجاست که در برابر از دست دادن این سرمایه های عظیم سختترین و دردناکترین عذاب را برای خود فراهم ساخته اند .

ثالثا: این خسرانی است که قابل جبران نمی باشد، و این از همه دردناکتر

@@تفسیر نمونه جلد 19 صفحه 409@@@

است، آری این است ((خسران مبین )) .