سه آیه فوق اشاره کوتاهی به موسی ( علیه السلام ) دارد که فرزندی است از دودمان ابراهیم، و موهبتی است از مواهب آن بزرگ مرد که خط او را تعقیب و تکمیل کرد نخست روی سخن را به پیامبر اسلام (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) کرده می گوید: از موسی در کتاب آسمانیت یاد کن (و اذکر فی الکتاب موسی ).
سپس پنج قسمت از مواهبی را که به این پیامبر بزرگ مرحمت فرمود بازگو می کند:
1 - او به خاطر اطاعت و بندگی خدا به جائی رسید که ((پروردگار او
@@تفسیر نمونه جلد 13 صفحه 90@@@
خالص و پاک ساخت )) (انه کان مخلصا).
و مسلما کسی که به چنین مقامی برسد از خطر انحراف و آلودگی مصون خواهد بود چرا که شیطان با تمام اصراری که برای منحرف ساختن بندگان خدا دارد خودش اعتراف می کند که قدرت بر گمراه کردن ((مخلصین )) ندارد قال فبعزتک لاغوینهم اجمعین الا عبادک منهم المخلصین : ((گفت سوگند به عزتت همه آنها را گمراه می کنم مگر بندگان مخلصت (سوره ص - 82 و 83).
2 - ((او پیامبر و رسول والامقامی بود)) (و کان رسولا نبیا).
حقیقت رسالت این است که ماموریتی بر عهده کسی بگذارند و او موظف به تبلیغ و ادای آن ماموریت شود، و این مقامی است که همه پیامبرانی که مامور دعوت بودند داشتند.
ذکر ((نبیا)) در اینجا اشاره به علو مقام و رفعت شان این پیامبر بزرگ است، زیرا این واژه در اصل از ((نبوه )) (بر وزن نغمه ) به معنی رفعت و بلندی مقام گرفته شده، البته ریشه دیگری نیز دارد که از ((نبا)) به معنی خبر است، زیرا پیامبر خبر الهی را دریافت می کند و به دیگران خبر می دهد اما در اینجا مناسب تر همان معنی اول است .
3 - آیه بعد اشاره به آغاز رسالت موسی کرده می گوید: ((ما او را از طرف راست کوه طور فرا خواندیم )) (و نادیناه من جانب الطور الایمن ).
در آن شب تاریک و پر وحشتی که با همسرش از بیابانهای ((مدین )) گذشته و به سوی مصر در حرکت بود به همسرش درد وضع حمل دست داد، و گرفتار سرمای شدیدی شد و به دنبال شعله آتشی در حرکت بود، ناگهان برقی از دور درخشید و ندائی برخاست و به موسی ( علیه السلام ) فرمان رسالت داده شد، و این بزرگترین افتخار و شیرین ترین لحظه در عمر او بود.
@@تفسیر نمونه جلد 13 صفحه 91@@@
4 - علاوه بر این ((ما او را نزدیک ساختیم و با او سخن گفتیم )) (و قربناه نجیا).**(نجی) به معنی (مناجی) کسی است که با دیگری به نحوی (سخن در گوشی) دارد در اینجا خداوند نخست موسی را از فاصله دوری صدا زد و بعد که نزدیک شد با او به نجوی پرداخت (ناگفته پیدا است که خداوند نه زبانی دارد و نه مکانی بلکه ایجاد امواج صوتی در فضا می کند و با بنده ای همچون موسی سخن می گوید)***
ندای الهی موهبتی بود و تکلم با او موهبت دیگر.
و سرانجام ((از رحمت خود، برادرش هارون را که او نیز پیامبری بود به او بخشیدیم )) تا پشتیبان و یار و همکار او باشد (و وهبنا له من رحمتنا اخاه هارون نبیا).
نکته ها: