((تمثل )) در اصل از ماده ((مثول )) بمعنی ایستادن در برابر شخص یا چیزی است، و ((ممثل )) به چیزی می گویند که به صورت دیگری نمایان گردد، بنابراین تمثل لها بشرا سویا مفهومش این است که آن فرشته الهی به صورت انسانی درآمد.
بدون شک معنی این سخن آن نیست که جبرئیل، صورتا و سیرتا تبدیل به یک انسان شد، چرا که چنین انقلاب و تحولی ممکن نیست بلکه منظور این است که او به صورت انسان درآمد هر چند سیرت او همان فرشته بود، ولی مریم در ابتدای امر که خبر نداشت چنین تصور می کرد که در برابر او انسانی است سیرة و صورتا.
در روایات اسلامی و تواریخ ((تمثل )) به معنی وسیع کلمه، بسیار دیده می شود.
@@تفسیر نمونه جلد 13 صفحه 37@@@
از جمله اینکه : ابلیس در آن روز که مشرکان در دار الندوه جمع شده بودند و برای نابودی پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) توطئه می چیدند، او در لباس پیرمردی خیر اندیش و خیرخواه ظاهر شد و به اغوا کردن سران قریش پرداخت .
و یا دنیا و باطن آن به صورت زن زیبای دلربائی در برابر علی ( علیه السلام ) آشکار گشت و قدرت نفوذ در وی را نیافت که داستانش مفصل و معروف است .
و نیز در روایات می خوانیم مال و فرزند و عمل انسان به هنگام مرگ در چهره ای مختلف و خاص در برابر او مجسم می شوند.
و یا اعمال انسان در قبر و روز قیامت تجسم می یابد و هر کدام در شکل خاصی ظاهر می گردد ((تمثل )) در تمام این موارد، مفهومش این است که چیزی یا شخصی صورتا به شکل دیگری در می آید نه اینکه ماهیت و باطن آن تغییر یافته باشد.**تفسیر المیزان جلد 14 صفحه 37***
@@تفسیر نمونه جلد 13 صفحه 38@@@