مفسران برای آیات فوق شان نزولی نقل کرده اند که خلاصه اش چنین است : جمعی از سران قریش، دو نفر از یاران خود را برای تحقیق در باره دعوت پیامبر اسلام (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) به سوی دانشمندان یهود در مدینه فرستادند، تا ببینند آیا در کتب پیشین چیزی در این زمینه یافت می شود؟
@@تفسیر نمونه جلد 12 صفحه 353 @@@
آنها به مدینه آمدند و با علمای یهود تماس گرفتند و گفتار قریش را بازگو کردند.
علماء یهود به آنها گفتند شما سه مساله را از محمد (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) سؤال کنید، اگر همه را پاسخ کافی گفت پیامبری است از سوی خدا (و طبق بعضی از روایات اگر دو سؤال از آنرا پاسخ کافی و یک سؤال را سربسته جواب داد پیامبر است ) و گرنه مرد کذابی است که شما هر تصمیمی در باره او می توانید بگیرید.
نخست از او سؤال کنید داستان آن گروهی از جوانان که در گذشته دور، از قوم خود جدا شدند چه بود؟ زیرا آنها سرگذشت عجیبی داشتند!
و نیز از او سؤال کنید مردی که زمین را طواف کرد و به شرق و غرب جهان رسید که بود و داستانش چه بود؟.
و نیز سؤال کنید حقیقت روح چیست ؟.
آنها حرکت کردند و به مکه بازگشتند و سران قریش را ملاقات کردند و گفتند ما معیار سنجش صدق و کذب محمد (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) را پیدا کردیم، سپس سرگذشت خود را بازگو کردند، بعد خدمت پیامبر رسیدند و سؤالات خود را مطرح کردند.
پیامبر فرمود فردا به شما پاسخ خواهم گفت - ولی انشاء الله نفرمود - پانزده شبانه روز گذشت که وحی از ناحیه خدا بر پیامبر نازل نشد، و جبرئیل به سراغش نیامد، همین امر موجب شد که اهل مکه شایعاتی بسازند و مطالب ناموزونی نسبت به پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) بگویند.
این امر بر پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) گران آمد، ولی سرانجام جبرئیل فرا رسید و سوره کهف را از سوی خداوند آورد که در آن داستان آن گروه از جوانان و همچنین آن مرد دنیاگرد بود، بعلاوه آیه یسئلونک عن الروح ... را نیز بر پیامبر نازل کرد
پیامبر به جبرئیل فرمود چرا اینقدر تاخیر کردی ؟ گفت من جز به فرمان
@@تفسیر نمونه جلد 12 صفحه 354 @@@
پروردگارت نازل نمی شوم، اجازه نداشتم ! (لازم به تذکر است که دو بخش از پاسخ سؤالات سه گانه در این سوره آمده اما آیه مربوط به روح، در سوره بنی اسرائیل گذشت، و این مطلب در قرآن کم نظیر نیست که آیه ای به مناسبتی نازل شود و آنرا به دستور پیامبر (صلی اللّه علیه و آله و سلّم ) در لابلای سوره خاصی جای دهند).
تفسیر: