گرچه در آیات فوق سخن از راهها و طریق زمین به عنوان یک نعمت الهی به میان آمده، چرا که راه ها مهمترین وسیله ارتباط پیشرفت تمدن انسانی هستند و به همین دلیل در برنامه های سازندگی قبل از هر چیز به سراغ ایجاد راه مناسب میروند، زیرا بدون آن هیچ فعالیت عمرانی ممکن نیست.
ولی به هر حال بیان قرآن در این زمینه می تواند الگوئی برای ((زندگی معنوی)) انسانها نیز باشد چرا که برای رسیدن به هر هدف مقدس قبل از هر چیز انتخاب راه صحیح لازم است، و علاوه بر راه وجود علامات و نشانه ها نیز اهمیت حیاتی دارند، زیرا راههای مشابه هم بسیارند، و گم کردن راه اصلی در میان آنها کاملا ممکن است، اینجا است که نقش علامات مشخص می شود.
مخصوصا مؤمنان که در آیات قرآن به عنوان متوسمان (هوشیاران)
@@تفسیر نمونه جلد 11 صفحه 188 @@@
توصیف شده اند باید به دقت مراقب این نشانه ها باشند.
مکتبها، سنتها، دعوتها و حتی اشخاص را با نشانه ها بشناسند، و حق را در سایه نشانه هایش از باطل تشخیص دهند.
و اهمیت مسأله رهبر نیز احتیاجی به توضیح ندارد.
جالب توجه اینکه روایات بسیار از ائمه اهلبیت (علیهم السلام) وارد شده که در آنها ((نجم)) (ستاره) به پیامبر و علامات به امامان تفسیر شده است، و در بعضی نجم و علامات هر دو به امامان و رهبران راه حق تفسیر شده اند که به عنوان نمونه به چند حدیث اشاره می شود:
1 - در تفسیر علی بن ابراهیم از امام صادق (علیهالسلام) چنین می خوانیم: ((النجم رسول الله و العلامات الائمة علیهم السلام)): ((ستاره اشاره به پیامبر است و علامات امامان هستند)).**تفسیر نور الثقلین جلد 3 صفحه 45.***
عین همین مضمون از امام علی بن موسی الرضا (علیهاالسلام) نیز نقل شده است.
2 - در حدیث دیگری از امام باقر می خوانیم که در تفسیر آیه فوق فرمود: ((نحن النجم)): ستاره مائیم.**همان***
3 - و نیز در حدیث دیگری از امام علی بن موسی الرضا (علیهم السلام) نقل شده که پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) به علی (علیه السلام) فرمود: ((انت نجم بنی هاشم)): تو ستاره بنی هاشمی.**همان***
و در روایت دیگری فرمود: انت احد العلامات: تو یکی از آن نشانه ها هستی.**همان***
اینها همه اشاره به تفسیر معنوی آیات فوق است.
@@تفسیر نمونه جلد 11 صفحه 189 @@@