وجدان انسان در حالی که دست نخورده باشد به خوبی نیک و بد را تشخیص می دهد اما هنگامی که دانسته قدم در جاده گناه و خلافکاری بگذارد فروغ وجدان کمرنگ و کمرنگتر می شود و کار به جائی می رسد که زشتی و قبح گناه تدریجا از میان می رود.
هر گاه باز ادامه به این کار دهد کم کم اعمال زشت در نظرش زیبا، و زیبا، زشت جلوه می کند! و این همان چیزی است که در آیات فوق و آیات دیگر قرآن به آن اشاره شده .
گاهی ((تزیین اعمال زشت )) به شیطان نسبت داده شده است، مانند آیه 63 سوره ((نحل )) ((فزین لهم الشیطان اعمالهم )) و گاهی به صورت فعل مجهول مانند آیه فوق ذکر شده است که فاعل آن ممکن است وسوسه های شیطان و یا نفس سرکش بوده باشد،
و گاهی به ((شرکاء)) (یعنی بتها) مانند آیه 137 سوره ((انعام ))، و حتی گاهی به خداوند نسبت داده شده است، مانند آیه 4 سوره ((نمل )) (ان الذین لا یؤمنون بالاخرة زینا لهم اعمالهم )): ((کسانی که ایمان به آخرت ندارند اعمال زشتشان را در نظرشان زیبا جلوه می دهیم )).
بارها گفته ایم که نسبت دادن اینگونه امور به خداوند به خاطر آن است که اینها خاصیت عمل خود انسان محسوب می شود، و خواص همه اشیاء به دست خدا است و مسبب الاسباب او است، و نیز گفته ایم این گونه نسبتها هیچگونه مخالفتی با مسئله اختیار و آزادی اراده انسان ندارد.
@@تفسیر نمونه جلد 7 صفحه 412@@@