(45) وَیَوْمَ یَحشُرُهُمْ کَأَن لَّمْ یَلْبَثُواْ إِلَّا سَاعَةً مِّنَ النَّهَارِ یَتَعَارَفُونَ بَیْنَهُمْ قَدْ خَسِرَ الَّذِینَ کَذَّبُواْ بِلِقَآءِ اللَّهِ وَ مَا کَانُواْ مُهْتَدِینَ
و روزی که خداوند آنان را محشور و جمع میکند، گویا جز ساعتی از روز را (در دنیا یا برزخ) نماندهاند. آن روز یکدیگر را میشناسند. قطعاً آنان که دیدار خدا (معاد یا قیامت) را تکذیب کردند، زیان کار شدند و هرگز هدایت یافته نبودهاند.
نکتهها:
عظمت روز قیامت چنان است که زندگانی پیش از آن بسیار کوتاه جلوه میکند. این حقیقت در آیات دیگر هم مطرح شده است، از جمله:
* (لم یلبثوا الاّ عشیّةً او ضُحاها)**نازعات، 46.*** گویا در دنیا یا برزخ شبی بیشتر نبودند.
* (و تظّنون ان لبثتم الاّ قلیلاً)**اسراء، 52.*** گمان میکنید جز مدّت کمی قبل از قیامت نبودهاید.
* (ان لبثتم الاّ عشراً)**طه، 103.*** فکر میکنید جز ده روزی ساکن نبودهاید.
* (لبثنا یوماً او بعض یومٍ)**مؤمنون، 112.*** فکر میکنید روز یا پارهای از روز در دنیا یا برزخ بودهاید.
* (ما لبثوا غیرساعةً)**روم، 54.*** فکر میکنید یک ساعتی بیشتر نبودهاید.
کوتاهی عمر دنیا، یا به جهت زودگذری آن است، یا به خاطر بهره نگرفتن از زمان و فرصت، یا در مقایسه با عمرآخرت و یا بدان جهت که انسانها در برزخ گویا در خوابند و پس از بیداری احساس میکنند که زمان اندک بوده است.
به هر حال هم متاع دنیا نسبت به آخرت قلیل است و هم زمانش، چنانکه گویا ساعتی بیش نبوده است.
پیامها:
1- زندگی دنیا، نسبت به روز رستاخیز بسیار اندک است. (ساعةً من النهار)
2- در قیامت، مردم یکدیگر را میشناسند. (یتعارفون بینهم)
3- زیانکاران واقعی آنانند که با تکذیب قیامت، از بهرههای ابدی آخرت محرومند و تنها به لذّات دنیوی قانعند. در حالی که مؤمنان، هم در دنیا از نعمتهای الهی کامیابند، هم در آخرت نصیب دارند. (قد خسر الّذین کذّبوا)