(38) یَأیُّهَا الَّذِین ءَامَنُواْ مَا لَکُمْ إِذَا قِیلَ لَکُمُ انفِرُواْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ اثَّاقَلْتُمْ إِلَی الْأَرْضِ أَرَضِیتُم بِالْحَیَوةِ الدُّنْیَا مِنَ الْأَخِرَةِ فَمَا مَتَعُ الْحَیَوةِ الدُّنْیَا فِی الاَْخِرَةِ إِلَّا قَلِیلٌ
ای کسانی که ایمان آوردهاید! چرا وقتی به شما گفته میشود در راه خدا (و برای جهاد) حرکت کنید، سنگین و زمینگیر میشوید؟ آیا به جای آخرت، به زندگی دنیا راضی شدهاید؟ پس بدانید بهرهی زندگی دنیا در (برابر) آخرت، جز اندکی نیست.
نکتهها:
این آیه اشاره به جنگ تبوک دارد که برخی از شرکت در آن سستی نشان میدادند. عوامل و بهانههای سستی، فاصلهی زیاد مدینه تا تبوک (حدود 600 کیلومتر)، گرمی هوا، فصل برداشتِ محصول و تبلیغات منافقان نسبت به عظمت و قدرت سپاه روم بود.
پیامها:
1- مؤمنان نیز باید گاهی مورد انتقاد و مؤاخذه قرار گیرند. (یا ایّها الّذین آمنوا ما لکم...)
2- چابکی و آمادگی رزمی برای مسلمانان ضروری است، امّا اینکه فرمانده چه کسی است، مهم نیست. جملهی (اذا قیل لکم انفروا...)، فاعل مشخّصی ندارد و به صورت مجهول آمده است.
3- دلبستگی به دنیا ومادیّات، مانع جداشدن انسان از زمین وخاک و رسیدن به کمال وافلاک میشود. (اثّاقلتم...) (دنیاطلب، کوتاه همّت است)
4- ارزش و جایگاه انسان تا حدّی است که دنیا برای او ناچیز است. (ارضیتم)
5 - کسی که آخرت را برتر از دنیای اندک بداند، به جبههی جنگ رو میکند، نه دنیا. (الاّ قلیل)