تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 5
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره توبه آیه 5

(5) فَإِذَا انسَلَخَ الْأَشْهُرُ الْحُرُمُ فَاقْتُلُواْ الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدتُّمُوهُمْ وَ خُذُوهُمْ وَاحْصُرُوهُمْ وَاقْعُدُواْ لَهُمْ کُلَّ مَرْصَدٍ فَإِن تَابُواْ وَ أَقَامُوا الصَّلَوةَ وَءَاتَوُاْ الزَّکَوةَ فَخَلُّواْ سَبِیلَهُمْ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ‏
پس چون ماههای حرام سپری شود، مشرکان را هر جا یافتید بکشید و دستگیر کنید و در محاصره قرار دهید و در همه جا به کمین آنان بنشینید. پس اگر توبه کردند و نماز برپا داشتند و زکات پرداختند، راهشان را باز کنید (و آزادشان بگذارید) که همانا خداوند، آمرزنده و مهربان است.
نکته‏ها:
کافرانی که 13 سال پیامبرصلی الله علیه و آله و مسلمانان را در مکّه آزار دادند و پس از هجرت نیز 9 سال از هیچ توطئه‏ای فرو گذار نکردند، مستحقّ سرکوبی شدیدند.
کلمه‏ی «حیث» هم در مورد زمان بکار می‏رود و هم در مورد مکان، یعنی هر جا و هر زمان که مشرکان را یافتید.
امام باقر علیه السلام فرمودند: راه توبه از شرک، ایمان آوردن است.**کافی، ج 5، ص‏10.***
پیام‏ها:
1- پس از طیّ همه‏ی مراحلِ دعوت، استدلال و پیمان‏بستن، اگر مشرکان باز هم توطئه و دشمنی کردند، برای سرکوبشان از همه‏ی شیوه‏ها استفاده کنید. مثل کشتن، اسیر گرفتن، راه بستن و محاصره.(فاقتلوا، خذوا، احصروا)
2- هم قاطعیّت لازم است هم نرمش. (اقتلوا، خلّوا)
3- آزادی مذهب آسمانی آری، امّا انحراف فکری و سقوط عقل و انسانیّت، قابل تحمّل نیست. (فاقتلوا المشرکین حیث وجدتموهم)
4- مسلمانان باید همواره در کمین توطئه‏گران باشند. (واقعدوا لهم کل مرصد)
5 - تشکیلات اطلاعاتی مسلمانان باید چنان باشد که حتّی توطئه‏گران را در خارج از مرزها زیر نظر داشته باشند. (کلّ مرصد)
6- برای سرکوبی دشمنان توطئه‏گر، مرزها و تمام راههای نفوذ را کنترل کنیم. (واقعدوا لهم کلّ مرصد)
7- توبه را حتّی هنگام جنگ هم بپذیرید. چون اسلام دین سماحت و بزرگواری است، نه عقده‏گشایی و انتقام. (فاقتلوا .... فان تابوا)
8 - توبه باید همراه با عمل باشد. از توبه‏ی بی‏عمل، فریب نخوریم. (فان تابوا واقاموا...)
9- توبه از شرک، ایمان است و نشانه‏ی توبه‏ی واقعی، نماز و زکات است. (تابوا واقاموا الصلوة...)
10- نماز، در رأس عبادت‏هاست. به کسی که به شعائر دینی (نماز و زکات) احترام می‏گذارد، تعرّض نکنید. (اقاموا الصلوة...فخلّوا سبیلهم )