تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 5
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره هود آیه 15

(15) مَن کَانَ یُرِیدُ الْحَیَوةَ الدُّنْیَا وَزِینَتَهَا نُوَفِّ إِلَیْهِمْ أَعْمَلَهُمْ فِیهَا وَ هُمْ فِیهَا لَا یُبْخَسُونَ
کسانی که زندگانی دنیا و زیبایی‏های آن را بخواهند، ما در همین دنیا (نتیجه‏ی) اعمالشان را بطور کامل می‏دهیم، و در آن هیچ کم و کاستی نخواهد بود.
نکته‏ها:
سؤال: این آیه می‏فرماید: ما به دنیاطلبان بدون کم و کاست و به طور کامل نتیجه‏ی اعمالشان را در دنیا خواهیم داد، امّا در موارد دیگری می‏فرماید: (من کان یرید العاجلة عجّلنا له فیها ما نشاء لمن نرید)**اسراء، 18.*** به هر کس و به هر مقدار که بخواهیم عطا می‏کنیم. جمع میان این آیات چگونه است؟
پاسخ: دراین آیه می‏فرماید: نتیجه‏ی کارشان را می‏دهیم، (اعمالهم) ولی در آن آیه مسئله‏ی کار مطرح نیست، بلکه آرزو مطرح است که خداوند می‏فرماید: بعضی به گوشه‏ای از آرزوهای خود می‏رسند.
کسانی که ایمان به معاد ندارند و یا برای خداوند کار نمی‏کنند، طلبی از پروردگار ندارند و در برابر خدمات و اختراعات و اکتشافات خود در همین دنیا به نام و نانی می‏رسند. کسی می‏تواند به پاداش اخروی انتظار داشته باشد که به آن ایمان داشته باشد و الاّ کسی که نه خدا را قبول دارد و نه معاد را، چه توقّعی از خداوند دارد؟
انسان اگر به جای آخرت، دنیا، به جای باقی، فانی و به جای نامحدود، هدف محدود را دنبال کند، نتیجه‏ی عملش نیز محدود به همین دنیای فانی خواهد بود.
پیام‏ها:
1- انگیزه و هدف مهمّ است، نه فقط خود عمل. (من کان یرید الحیاة الدنیا)
2- انسان اختیار دارد و می‏تواند آن گونه که می‏خواهد اراده کند. (من کان یرید)
3- خداوند عادل است، حتّی کسانی که برای او کار نکنند، پاداش آنها را بدون کم و کاست در دنیا می‏دهد. (نوفّ الیهم ... لایبخسون)
4- دلیل نپذیرفتن حقّ، دنیاطلبی است. (فان لم یستجیبوا... من کان یرید الحیاةالدنیا)