إِذْ یُوحِی رَبُّکَ إِلَی الْمَلَئِکَةِ أَنِّی مَعَکُمْ فَثَبِّتُواْ الَّذِینَ ءَامَنُواْ سَأُلْقِی فِی قُلُوبِ الَّذِینَ کَفَرُواْ الرُّعْبَ فَاضْرِبُواْ فَوْقَ الْأَعْنَاقِ وَ اضْرِبُواْ مِنْهُمْ کُلَّ بَنَانٍ
(به یادآور) زمانی که پروردگارت به فرشتگان وحی کرد که من با شمایم، پس شما افراد با ایمان را تقویت کنید، من نیز بهزودی در دلهای کافران، رُعب وترس خواهم افکند، پس فرازگردنها را بزنید وهمهی سرانگشتانشان را قلم کنید (وقطع کنید تا نتوانند سلاح بردارند).
نکته ها
«بَنان» جمع «بنانه»، سر انگشت دست و پا، یا انگشتان دست و پا میباشد.
وارد کردن ضربه بر سر و مغز کفّار یا زدن سر انگشتان دست و پای آنان، توان رزم و اسلحه به دست گرفتن را از آنان میگیرد. و احتمال دارد بیانگر این باشد که اگر دشمن پیاده است، هدف سر او باشد و اگر سواره باشد، دست و پای او را هدف قرار دهید. **تفسیر نمونه***
شاید مراد از «فوق الاعناق»، افراد سرشناس و رهبران کفر باشد، مانند: «فقاتلوا أئمّة الکفر» که ضربه بر سران و رهبران دشمن باید وارد کرد. **تفسیر فرقان***
از امدادهای الهی در جنگ بدر ایجاد رعب و وحشت در دل لشکریان کفر بود، چنانکه گزارشگران مخفی سپاه اسلام، از اردوگاه دشمن خبر آوردند که دشمن با آن همه امکانات و ساز وبرگ، بسیار ترسیده و بیمناک میباشد، امّا در مقابل سپاه کوچک اسلام، با وجود کمی نفرات و امکانات، روحیّهای بسیار عالی داشتند. لذا پیامبر ابتدا به آنان پیشنهاد صلح داد و نمایندهای را به میان آنان فرستاد، هرچند عدّهای با این پیشنهاد موافق بودند، ولی ابوجهل آن را نپذیرفت و آتش جنگ شعلهور شد.
پیام ها
1- خداوند، ارشاد و حمایت مؤمنان را گاهی از طریق فرشتگان انجام میدهد. «اذ یوحی ربّک الی الملائکة...»
2- فرشتگان از خود قدرتی ندارند، بلکه با حمایت و لطف الهی قدرت مییابند. «اذ یوحی ربّک الی الملائکة انّی معکم فثبّتوا»
3- خداوند، تشویق به استقامت را از طریق فرشتگان قرار داده، ولی ارعاب کافران را به خود نسبت داده است. «فثبّتوا، سألقی»
4- خداوند بر اهل ایمان، آرامش و سکینه نازل میکند و بر کافران دلهره و وحشت مستولی میسازد. «اذ یوحی ربّک... فثبّتوا الّذین آمنوا سألقی فی قلوب الّذین کفروا الرعب»
5 - دلها به دست خداوند است، آرامش و اضطراب هم از اوست. «اذ یوحی ربّک.. فثبّتوا... سألقی... الرعب»
6- رعب و وحشت، از عوامل شکست کفّار در جنگ بدر بود. «سألقی فی قلوب الّذین کفروا الرعب»
7- گرایشها و انگیزههای انسان، در سرنوشت او و دریافت رحمت و یا عذاب الهی، تأثیر به سزایی دارد. «فثبّتوا الّذین آمنوا... فی قلوب الّذین کفروا الرعب»
8 - قدرت و امکانات، به تنهایی عامل آرامش نیست. (در جنگ بدر، مسلمانان با کمی نفرات، آرامش یافتند، امّا دشمنان فراوان و مجهّز، هراسناک شدند.) «أمنة منه - الرّعب»
9- از توان رزمی خود در نبرد، بهترین استفاده را ببرید و ضربهها را به جاهای حسّاس وارد آورید. «فاضربوا فوق الاعناق و اضربوا منهم کلّ بنان»