وَلَا یَسْتَطِیعُونَ لَهُمْ نَصْراً وَلَا أَنفُسَهُمْ یَنصُرُونَ
وَإِن تَدْعُوهُمْ إِلَی الْهُدَی لَا یَتَّبِعُوکُمْ سَوَآءٌ عَلَیْکُمْ أَدَعَوْتُمُوهُمْ أَمْ أَنتُمْ صَمِتُونَ
و (این معبودها) قدرت یاری آنان را ندارند و حتّی خودشان را هم نمیتوانند حمایت کنند.
و اگر معبودها را به هدایت فرا خوانید، از شما پیروی نمیکنند، بر شما یکسان است که آنها را دعوت کنید یا ساکت باشید!
نکته ها
ممکن است معنای «تدعوهم الی الهدی» این باشد که اگر از آنان بخواهید شما را راهنمایی کنند، اجابت نمیکنند. به هرحال گرچه سخن در مورد بتهای بیعقل و جان میباشد، امّا در آیه جمع ذویالعقول بیان شده تا پرده از این پندار باطل مشرکان بردارد که آنها را عاقل، بلکه فوق عقل دانسته و میپرستیدند و از آنها استمداد میکردند.
قرآن، بارها با تعبیرات گوناگون همچون: «لایستطیعون لهم نصراً» و «لایملکون لانفسهم نفعاً»، **رعد، 16*** ما را از توجّه استقلالی به توان و قدرتِ اشیا یا افراد، نهی کرده است.
پیام ها
1- چیزهایی که نه توان یاریرسانی دارند و نه میتوانند از خود دفاع کنند، شایستهی پرستش نیستند. «و لا یستطیعون ...»
2- حتّی پرستش انسانهای دیگر، توجیه ندارد، چه رسد به پرستش اشیا و موجوداتِ کمتر از انسان، که توان هیچ راهنمایی و حمایتی ندارند. «اِن تدعوهم الی الهُدی لایتّبعوکم»