أَوَلَمْ یَنظُرُواْ فِی مَلَکُوتِ السَّمَوَتِ وَالْأَرْضِ وَمَا خَلَقَ اللَّهُ مِن شَیءٍ وَأَنْ عَسَی أَن یَکُونَ قَدِ اقْتَرَبَ أَجَلُهُمْ فَبِأَیِّ حَدِیثٍ بَعْدَهُ یُؤْمِنُونَ
آیا در ملکوتِ آسمانها و زمین و هرچه خدا آفریده، به دقّت نمینگرند (تا بدانند آفرینش همهی آنها هدفدار است، نه بیهوده) و اینکه شاید زمان (مرگ) آنان نزدیک شده باشد؟ پس بعد از این (آیات روشن)، به کدام سخن ایمان خواهند آورد؟
نکته ها
«ملکوت» از «مُلک»، به معنای حکومت و مالکیّت است. اینجا به حکومت مطلقهی خداوند بر هستی اطلاق شده است.
پیام ها
1- نگاه اندیشمندانه، عمیق و متفکّرانه، ثمربخش و کارگشا میباشد. (توجّه و اندیشه دربارهی باطن هستی و شیوهی ارتباط آن با آفریدگار، آدمی را به خداوند مرتبط میسازد، چنانکه توحید و نبوّت را باید با عقل و فکر فهمید، نه از روی تقلید). «أولم یتفکّروا، أولم ینظروا»
2- توحید، سرچشمه و پشتوانهی نبوّت است و دقّت در ملکوت هستی، روشن میکند که این نظام رها شده نیست. «أولم ینظروا ... فبایّ حدیث»
3- بیشتر بدبختیها به خاطر غفلت از یاد مرگ است. «عسی ان یکون قداقترب أجلهم» (یاد مرگ، در کاستن از لجاجت، مؤثّر است و مردم را به استفاده از فرصت و به ایمان آوردن پیش از فرا رسیدن مرگ، فرا میخواند)
4- آفرینش هیچ ذرّهای، بیهدف نیست. «من شیء»
5 - قرآن و آیات الهی، بهترین کتاب و سخن است و هیچ عذری برای نپذیرفتن آنها نیست. «فبأیّ حدیث بعده»
6- کسی که به قرآن و معارف آن ایمان نیاورد، دیگر به هیچ سخن هدایتبخشی ایمان نمیآورد. «فبأیّ حدیث بعده یؤمنون»
7- دقّت در نظام تکوین، سبب ایمان آوردن به نظام تشریع است. «أولم ینظروا... بعده یؤمنون»