وَنَادَی أَصْحَبُ الْجَنَّةِ أَصْحَبَ النَّارِ أَن قَدْ وَجَدْنَا مَا وَعَدَنَا رَبُّنَا حَقّاً فَهَلْ وَجَدتُّم مَّا وَعَدَ رَبُّکُمْ حَقّاً قَالُواْ نَعَمْ فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَیْنَهُمْ أَن لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَی الظَّلِمِینَ
و اهل بهشت، دوزخیان را صدا زنند که ما آنچه را پروردگارمان وعده داده بود، حقّ و راست یافتیم (و به آن رسیدیم)، آیا شما وعدههای پروردگارتان را حقّ یافتید؟ (ما در لذّت و نعمتیم، آیا شما هم در رنج و عذابید؟) گویند: آری. پس منادی میان آنان اعلام کند که لعنت خدا بر ستمکاران باد.
نکته ها
در اینکه مؤذّنِ قیامت چه کسی میباشد اقوالی بیان شده است، از جمله: خداوند، اسرافیل، جبرئیل، مأموران جهنّم و مأموران بهشت، امّا در روایات شیعه **تفسیر نورالثقلین*** و برخی احادیث اهلسنّت (مانند روایات حاکم حَسکانی) میخوانیم که آن مؤذّن، حضرت علی علیه السلام است، همان گونه که سوره برائت را که شامل اعلام برائت از مشرکین در دنیا بود در مکّه خواند، قرائت قطعنامههای برائت و لعنت الهی نسبت به مشرکان، در آخرت نیز از زبان علی علیه السلام خواهد بود. **تفسیر نمونه*** همچنان که به بهشتیان نیز آن حضرت سلام خواهند داد. ** تفسیر اثنی عشری***
پیامبر صلی الله علیه وآله پس از جنگ بدر، خطاب به کشته مشرکان فرمود: «انّا وجدنا ما وعد ربّنا حقّاً فهل وجدتم ما وعد ربّکم حقّاً»، اصحاب سؤال کردند: چگونه با اجسادی که مردهاند تکلّم میکنید؟ حضرت فرمودند: به خدا سوگند! همهی آنان کلام مرا بهتر از شما شنیدند. چنانکه حضرت علی علیه السلام نیز کشتههای خوارج را با همین آیه مورد خطاب قرار دادند. **تفسیر اثنی عشری***
پیام ها
1- در قیامت، بهشتیان و دوزخیان با یکدیگر گفتگو دارند. «نادی...» بهشت و جهنّم به گونهای است که بهشتیان پس از استقرار، میتوانند از دوزخیان خبر بگیرند.
2- در قیامت مؤمنان و کافران، وعدههای الهی را حقّ و عملی مییابند. «قد وجدنا ما وعدَنا ربُّنا حقّاً»
3- خداوند توسط اهل بهشت، از دوزخیان اعتراف میگیرد، تا شرمندگی و فشار بیشتری بر آنان وارد شود. ** تفسیر المیزان*** «قالوا نعم»
4- دادگاه قیامت، با شعار، مرگ بر ستمگران پایان مییابد. «لعنة اللّه علی الظالمین»