وَهُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ وَیُرْسِلُ عَلَیْکُمْ حَفَظَةً حَتَّی إِذَا جَآءَ أَحَدَکُمُ الْمَوْتُ تَوَفَّتْهُ رُسُلُنَا وَهُمْ لَایُفَرِّطُونَ
وتنها اوست که قهر واقتدارش مافوق بندگان است و نگهبانانی بر شما میفرستد، تا آنکه چون مرگ یکی از شما فرا رسد، فرستادگان ما (فرشتگان) جان او را بازگیرند و در کار خود، هیچ کوتاهی نکنند.
نکته ها
گرفتن روح در شب وبرگرداندن آن در روز یکی از نمونههای قاهربودن خدا برانسان است.
مسألهی قبض روح، در قرآن هم به خداوند نسبت داده شده «اللّه یتوفّی الانفس»، هم به ملک الموت و هم به فرشتگان. این اختلاف تعبیر شاید به خاطر آن باشد که جان افراد عادی را فرشتگان میگیرند و جان افراد برجسته را ملک الموت که فرشته برتری است و جان اولیای خدا را ذات مقدّس او میگیرد.
و شاید به این دلیل باشد که ابتدا فرشتگان، روح مردم را میگیرند و سپس تحویل ملکالموت میدهند و آنگاه ملکالموت (عزرائیل) روحهای گرفته شده را به خداوند تحویل میدهد و به همین دلیل گرفتن روح مردم هم کار فرشتگان و هم کار ملک الموت و هم کار خداوند به شمار میرود.
ممکن است مراد از فرشتگان محافظ، آنان باشند که مراقب و نگهدار انسان از حوادثند، «له معقّ **تفسیر المیزان.*** بات من بین یدیه و من خلفه یحفظونه من امراللَّه» ** رعد، 11.*** و ممکن است مراد از حفظه، فرشتگانی باشند که مأمور ثبت و ضبط اعمال انسانند. «رسلنا لدیهم یکتبون» **زخرف، 80.***
ایمان به مراقبت فرشتگان از انسان، عامل شکر از خداست، همان گونه که ایمان به ثبت اعمال توسّط فرشتگان عامل حیا و تقواست.
پیام ها
1- خداوند، قدرت و سلطهی کامل دارد و اگر ما را آزاد گذاشته، به خاطر مهلتی است که از روی لطف اوست. «و هو القاهر...»
2- تسلّط خدا بر بندگان چنان است که کسی را تاب مقاومت نیست. «و هو القاهر فوق عباده»
3- در دستگاه آفرینش، انواع مراقبتها وجود دارد. «حفظة»
4- فرستادن فرشتگان محافظ، دائمی است. «یُرسل» (فعل مضارع نشانهی دوام و استمرار است)
5 - هر دسته از فرشتگان، مأموریّت خاصّی دارند. «حفظة - توفّته»
6- برای قبض روح یک نفر چند فرشته حاضر میشوند. «اذا جاء احدکم الموت توفّته رسلنا»
7- فرشتگان در انجام مأموریّت، سهلانگاری ندارند و معصومند. «لایفرّطون» چنانکه در آیه دیگر آمده است: «لا یَعصون اللّه ما أمرهم» ** تحریم، 6.***