تربیت
Tarbiat.Org

زیارت جامعه کبیره (نغمه عاشقی)
محمد رحمتی شهرضا

کشف و برهان‏

مجبورم یک حاشیه باز کنم. یک عده خیال کردند که کشف و برهان با هم مخالفت دارد. نه، اگر کشف صحیحی باشد یا برهان هیچ مخالفتی ندارد. جوآنها! آنهایی که تشنه معرفتید! این جمله کوتاه را به یادتان بسپارید. کشف و برهان هیچ فرقی با هم ندارند، مگر در ظهور و خفا. توجه فرمودید! اگر کشف کشف باشد، باید صحیح باشد والا یک نفر در کشف خودش ببیند که چهار ضربدار چهار می‏شود هجده تا. خب، آن کشف شیطانی است. اصلا کشف نیست. خیالات است. مالیخولیاست. کشف اگر صحیح باشد با قرآن مطابق است. به عنایت پروردگار، ما در مباحثمان که برای دوستان داشتیم و گفتگو کردیم و در همین زیارت جامعه هم این بحث را آوردیم گفتیم که کشف با برهان هیچ فرقی ندارد، و الا در ظهور و خفا. صاحب کشف می‏بیند و صاحب برهان می‏داند. فرقش این است؛ منتهی بعضی‏ها خیال می‏کنند که این دیدن و دانستن دو تا راه متوازی اند و با هم می‏روند. بنده با کمال شرمندگی عرض می‏کنم که این هم اشتباه است. آدم در حرف ممکن است بگوید متوازی. اگر تو، دلت نمی‏خواهد صاحب کشف بشوی، عیب ندارد از راه برهان برو تا به مقسد برسی. در امان خدا! بنده عقیده دارم این‏ها در طول هم هستند. یعنی اگر آدم دقت کند راه برهان، آخر منجر به کشف می‏شود.
البته در تفسیر ای که فرق امام و پیغمبر چیست؟، با این مقدمه معلوم می‏شود. این‏ها بعد از عمری سوختن و گداختن به این جمله رسیدند. آن شاء الله خداوند دستمال را بگیرد. آقا! این حرف خیلی بلند و بالایی است. لسان نبوت، اجمال است. لسان امامت تفصیل است بیشتر از این نگفتند. جان آیه این را می‏خواهد برساند.
یک امام هیچ وقت خارج از گفته پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم) حرف نمی‏زند. اما لسان پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) لسان اجمال است. اعطیب جوامع الکلم(46) جوامع کلم به من داده شده است این لسان نبوت است. لسان امامت تفصیل است. حالا لسان امامت تفصیل است، یعنی چی؟ یعنی پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) تو را صدا می‏کند و آنچه را که باید به تو بگوید، می‏گوید و بعد دستت را به امام می‏دهد. اگر دستت را درست به دست امام بدهی امام تمام جاها تو رامی گرداند. یعنی امام همان اجمال را باز می‏کند.