از آنجا که در عالم آخرت، زاد و ولد و تولید نسل در کار نیست، ممکن است چنین تصور شود که التذاذ جنسی از ویژگیهای این جهان و فقط به منظور بقای نوع انسان بر روی زمین است و در جهان آخرت دیگر چنین میلی وجود نخواهد داشت؛ ولی آیات فراوانی در قرآن داریم که اگر نگوییم صراحت، دست کم میتوانیم بگوییم ظهور دارند در این که چنین میلی در آنجا نیز وجود دارد.
البته، نظام زندگی انسان در دو جهان با هم تفاوت اساسی دارند و نمیتوان گفت که آنچه که در دنیا هست دقیقا به همان شکل در آخرت هم وجود دارد و آنچه که رد آخرت هست عینا همان چیزی است که در دنیا میبینیم. بلکه، صرفا شباهتهایی بین این دو عالم هست و مفاهیم عامی قابل انطباق بر امور دو عالم هستند؛ ولی در دقایق و خصوصیات آنها عین هم هستند.
به دیگر سخن، تعبیراتی که به کار میرود، به حسب مفاهیم عامش میتواند شامل مصداق دنیوی و مصداق اخروی باشد، چنانکه در مورد دو تعبیر کلی خوردن و آشامیدن هم مصداق دنیوی و هم شامل مصداق اخروی میشود.
عمل خوردن و آشامیدن در دنیا هست و در آخرت هم هست، در بهشت هست در جهنم هم هست؛ ولی شاید خوردن و آشامیدن در آخرت عینا همین اکل و شربی که ما در اینجا داریم نباشد و عوارض هضم و جذب و دفع را نداشته باشد. ولی در هر حال، مفهوم اکل و شرب بر آب دو صادق خواهد بود.
در مورد ازدواج و میل جنسی هم تعبیراتی در قرآن کریم که مؤمنین را بشارت میدهد به داشتن همسران پاک و پاکیزه ازواج مطهره پس معلوم میشود که در آن عالم هم التذاذ از همسر وجود دارد. بگونهای که تعابیر کلی و مفاهیم عام مربوط به این میل بر مصادیق آن جهانیش نیز تطبیق میکند.
تعبیرات قرآنی متناسب با این زمینه میتوان بر سه دسته تقسیم کرد: در یک داشته از آیات تعبیراتی وجود دارد حاکی از این که مؤمنین در بهشت از همسران دنیویشان هستند و یا کسان دیگری هستند جز اینها. و آیا همسرانی هستند از همین قبیل یعنی انسانهایی هستند که در بهشت همسر مؤمنین میشوند و یا این که اصولا همسران بهشتی از نوع دیگری هستند مانند این آیات:
و لهم فیها ازواج مطهره و هم فیها خالدون.(188)
و برای آنان در بهشت همسران پاکیزهای است و آنان در آن بهشت جاودانند.
للذین اتقوا عند ربهم جنات تجری من تحتها الانهار خالدین فیها وازواج مطهره و رضوان من الله و الله بصیر بالعباد.(189)
برای آنان که تقوا پیشه کنند نزد پروردگارشان باغهایی است که از زیر درختان آنها نهرها جاری است که در آن جاودان میمانند و همسرانی پاکیزه و نیز خشنودی خداوند را دارند و خدا نسبت به بندگان خود بینا است و به خوبی آنان را میشناسد.
لهم فیها ازواج مطهره وندخلهم ظلا ظلیلا.(190)
و برای آنان در بهشت همسرانی پاکیزه است و آنان را در سایههایی خوب و مطلوب داخل کنیم.
در دسته دیگری از آیات تعبیرانی هست حاکی از این که مؤمنین در بهشت نیز با همسرانی که در دنیا دارند، همراه و همسر خواهند بود. مثل آیه:
جنات عدن یدخلونها و من صلح من ابائهم و ازواجهم و ذریاتهم و الملائکه یدخلون علیهم من کل باب(191).
باغهای اقامت و زندگی که در آن داخل شوند همراه هر کسی شایسته باشد از پدرشان و همسرانشان و فرزندانشان و فرشتگان از هر دری بر آنان وارد شوند.
پس همسران مؤمنین هم اگر صالح باشند به همراه خود آنها وارد بهشت میشوند و از نعمتهای بهشت و مصابحت با همسر خود بهرهمند میگردند.
و مثل آیه:
هم وازواجهم فی ظلال علی الارائک متکئون.(192)
آنان و همسرانشان در سایههایی در بهشت بر روی تختها تکیه میکنند.
و مثل آیه:
ادخلوا الجنه انتم وازواجکم تحبرون.(193)
با سرور و شادمانی به همراه همسرانتان داخل بهشت شوید.
بنابراین، یکی از نویدهایی که قرآن در آیات فوق به مردان و زنان مؤمن میدهد این است هک در بهشت هم با همسرانشان همراه و همسر خواهند بود.
در دسته سوم از آیات قرآن نیز تعبیراتی آمده حاکی از این که همسران اهل بهشت منحصر به این همسران دنیوی نیستند، بلکه، نوع دیگری از مخلوقات الهی نیز در بهشت هستند که به حور عین مشهورند.
در این باره نیز به تعداد بیشتری از آیات قرآن بر میخوریم مثل:
1- و عندهم قاصرات الطرف عین کانهن بیض مکنون.(194)
2- و عندهم قاصرات الطرف اتراب(195).
3- وزوجناهم بحور عین(196).
4- فیهن قاصرات الطرف لم یطمثهن انس قبلهم و لا جان... کانهن الیاقوت و المرجان(197).
(در آن باغها (بهشت) زنان زیبایی با حیایی هستند که هیچ کس قبل از آنان (مومنین) به ایشان نرسیده است).
5- فیهن خیرات حسان... حور مقصورات فی الخیام....لم یطمثهن انس قبلهم و لا جان(198).
در آن باغها (بهشت) زنان زیبا و دارای حسن و جمال هست... حوریههایی که در سراپرده (خود) مقصور (و از چشم بیگانگان مستورند)... که قبل از شوهران بهشتی خود دست هیچ کس از جن و انس به آنان نرسیده است.
6- و حور عین کامثال اللؤلؤ المکنون(199).
حوریههایی خوش چشم همانند گوهرهای محفوظ در صدف.
7-و فرش مرفوعه انا انشاناهن انشاء فجعلناهن ابکارا عربا اترابا لاصحاب الیمین(200).
و بسترهایی برافراشته، همانا (همسرانشان را) آفریدیم و آنان را بکر و شوهر دوست و همتای اصحاب یمین قرار دادیم.
8- و کواعب اترابا.(201)
و نازبینانی همطراز.
از مجموعه آیات مربوطه که ما در اینجا آنها را در سه دسته تقسیم کردیم چنین استفاده میشود که اولا در بهشت نیز لذت جنسی وجود دارد، و ثانیا لذت مؤمنین در این زمینه هم از همسران مؤمنی است که در دنیا داشتهاند و هم از حور العین و موجودات و مخلوقاتی که بدین منظور خداوند در کمال حسن و زیبایی برای ایشان میآفریند.
بنابراین، میتوان نتیجه گرفت که میل جنسی اختصاص به این عالم دنیا و نشاط مادی ندارد و مجموعا میتوان گفت: این میل یک میل ثابت انسانی و از ابعاد وجودی انسان است که در دنیا به لحاظ تامین مصالح این جهانی و بقای نسل انسان در روی زمین از این میل استفاده میشود. چنانکه میل و لذت از خوردن و آشامیدن نیز در دنیا به لحاظ حفظ وجود، بقا و سلامتی انسان مورد استفاده و بهرهبرداری انسان قرار میگیرد. دو میل نامبرده در جهان آخرت هم وجود دارد و منشأ التذاذ و بهرهمندی انسان در بهشت میشوند ولی، مسلما به لحاظ رشد جسمانی و یا تولید نسل نخواهد بود بلکه، اصل التذاذ از همسران و از تجلیات الهی در آنان مطلوب و مورد نظر خواهد بود.