اگر کسی این حقیقت را شناخت که زندگی در دنیا مقدمه زندگی در آخرت است و سعادت آخرت را به وسیله کار و تلاش در دنیا میتوان به دست آمرد و متوجه شد که لحظات کوتاهی که در این عالم، خدای متعال در اختیار انسان قرار داده است، در واقع، کلید یافتن گنجهای اخروی و ابدی او خواهد بود، چنین شخصی با چنین شناختی، دنیا و زندگی را به جای خود میشناسد و میفهمد که زندگی در این عالم نه تنها ارزش منفی ندارد، بلکه مثل زندگی اخروی، از ارزش مثبت نیز برخوردار است، با این تفاوت که ارزش آن ذاتی و بالاصاله نیست بلکه، از ارزش مقدمی و مطلوبیت غیری برخوردار است.
انسان به دنبال چنین شناختی، نه تنها نسبت به زندگی دنیا دشمنی ندارد و آن را بطور کلی نفی نمیکند بلکه نسبت به آن علاقهمند نیز خواهد شد. زیرا، پس از شناختن موقعیت زندگی دنیا و نقشی که نسبت به زندگی آخرت دارد، پی به این حقیقت میبرد که هر چه در دنیا بیشتر بماند میتواند تکامل بیشتری پیدا کند، اعمال صالح و کارهای شایسته بیشتری انجام دهد و در نتیجه، به مقامات بالاتری در آخرت نایل گردد.
آن دسته از روایات یا دعاهایی که از امامان معصوم سلام الله علیهم اجمعین رسیده و حکایت دارند از آن که آنان از خداوند بزرگ، طول عمر خود را مسئلت میکردند، براساس همین بینش و برداشتی است که در بالا ارائه گردید. آنان میدانستند و به دیگران هم میآموختند که زندگی دنیا میتواند وسیلهای باشد برای کسب سعادت اخروی و تعابیری مثل الدنیا مزرعه الاخره(104)
دنیا به منزله زمین کشت و زرع نسبت به آخرت است که در روایات ما آمده، به همین حقیقت اشاره دارد که انسان باید در دنیا کار بکند تا بتواند در آخرت به سعادت ابدی نایل شود.
آری این زندگی راهی است که میبایست بپیماییم، وسیلهای است که باید از آن درست و به جا استفاده کنیم و ابزاری است که باید با دقت به کارش گیریم، تا این که بتوانیم به سعادت، خوشبختی و زندگی مطلوب خود در جهان ابدی نایل شویم. چرا که در غیر اینصورت، یعنی اگر از زندگی دنیا به طرز صحیح استفاده نکنیم، و دقت و مراقبت کافی نداشته باشیم، آن ابدیت برای ما ممکن است توأم با عذاب باشد که به وضوح، از فنا و نیستی بدتر و درد آورتر خواهد بود.
قرآن، در یکی از آیات خود از زبان مشرکین و کسانی که در جهنم هستند و نقل میکند که:
و نادوا یا مالک لیقض علینا ربک قال انکم ماکثون(105).
((مجرمین) فریاد کنند که ای مالک جهنم از خدای خود بخواه که ما را مرگ دهد (و از این عذاب و رنج برهاند و او در پاسخشان) گوید: نه شما در این جا ماندگار خواهی بود).
مجرمین از شدت درد و رنج زندگی ابدی و اخروی خود، از خدا درخواست مرگ و نیستی میکنند و از هلاکت و فنا را بر زندگی همراه با ناراحتی و عذاب ترجیح میدهند. و او در پاسخشان میگوید: شما تا ابد در اینجا خواهید بود.
بنابراین ما که در دنیا از نعمت حیات بهرهمندیم، باید بفهمیم که این نعمتها برای چیست و در کل زندگی ما چه نقشی دارد؟
اگر این را درک کنیم که علاوه بر زندگی دنیا زندگی آخرتی هم در کار هست و فهمیدهایم که رابطه دنیا و آخرت چیست و زندگی دنیایی ما چه نقشی در زندگی دارد و دریافتیم در این جا باید کاشت تا در آنجا بتوانیم درو کرد و کسانی در آنجا متنعمند که در اینجا اعمالی از پیش فرستاده باشند و تلاشی و فعالیتی برای آن زندگی و تامین سعادت آن کرده باشند، در این صورت است که آدمی مایل است این زندگیاش هم هر چه طولانیتر باشد تا بیشتر باشد کار بکند و نتایج بیشتری از عمر خود ببرد.