متن حدیث :
لسان العاقل وراء قلبه و قلب الاحمق وراء لسانه.(194)
ترجمه :
زبان خردمند در پس دل او است یعنی عاقل اول تأمل نماید در کلامی که میخواهد بگوید و آنرا بسنجد و نیک و بد آنرا ملاحظه نماید بعد از آن اظهار کند و لکن احمق بعکس است دلش در پس زبانش است اول ظاهر سازد قول خود را و بعد از آن تأمل نماید.
و بهمین معنی است قول آن حضرت قلب الاحمق فی فیه و لسان العاقل فی قلبه.(195)
دل احمق در دهانش است و زبان عاقل در دلش حاصل آنکه:
سخندان پرورده پیر کهن - بیندیشد آنگه بگوید سخن
مزن بیتأمل بگفتار دم - نکو گوی اگر دیر گوئی چه غم
بیندیش وانگه برآور نفس - از آن پیش بس کن که گویند بس
و نیز آن حضرت فرموده: اللسان سبع ان خلی عنه عقر.(196)
زبان درنده ایست که اگر بحال خودش گذاشته شود مثل درندگان بگیرد و بگزد.
زبان بسیار سر بر باد داده است - زبان ما را عدوی خانه زاد است