پنج حدیث در این باب صادر شده که صاحبان ایمان عاریه را و سپس نشانه ایمان عاریه را اجمالاً معرفی مینمایند. از آن جمله:
امام صادق (علیه السلام) فرمود: بتحقیق بندهای بامداد میکند مؤمن است و بشب که رسید کافر است و یا بامداد کافر است و شب کند مؤمن است؛ و بعضی هستند که ایمان را بعاریه دارند و سپس از آنها گرفته میشود و آنها را معارین نامند. سپس فرمود فلانی از آنها است.
در تأیید حدیث مزبور، خبر زیر است که عیسی شلقان راوی خبر، میگوید: من سر گذر نشسته بودم که ابوالحسن، امام کاظم (علیه السلام) عبور نمود و برهای همراه داشت. گفتم: ای پسر، نمیبینی پدرت چه میکند؟ ما را به کاری فرمان میدهد، سپس از آن نهی میکند، ما را فرمان داد که ابوالخطاب را دوست بداریم، سپس دستور میدهد که لعنش کنیم و بیزاری بجوئیم؟
ابوالحسن (علیه السلام) که پسر بچهای بود فرمود:
ان الله خلق خلقاً للایمان لازوال له و خلق خلقاً للکفز لازوال له و خلق بین ذلک أعاره الایمان یسمون المعارین....
یعنی: براستی که خدای تعالی خلقی را برای ایمان آفریده که زوالپذیر نیست و خلقی را برای کفر آفریده که زوال ندارد، و خلقی را بین آندو آفریده که ایمان را به آنها عاریه داده و آنان را معارین (دارندگان ایمان عاریه) مینامند و هرگاه بخواهد ایمان را از آنان سلب میکند، و ابوالخطاب نیز از جمله کسانیست که ایمانش عاریه بود.
گوید، آنگاه خدمت امام صادق (علیه السلام) رسیدم و آنچه به امام کاظم (علیه السلام) گفته بودم و آن حضرت در پاسخ من گفته بود خبر دادم، امام صادق (علیه السلام) فرمود، حقاً که او از سرچشمه نبوت جوشیده است.