دوازده حدیث در این باب از امام باقر و امام صادق (علیهما السلام) وارد شده که چند حدیث جامع آن برای استفاده بعرض خوانندگان محترم میرسد.
زراره گوید: از امام باقر (علیه السلام) از حال مستضعفین پرسیدم (که در سوره نساء آیه 98 میفرماید: الا المستضعفین من الرجال و النساء و الولدان لایستطیعون حیله و لا یهتدون سبیلاً: یعنی: مگر ناتوانان از مردان و زنان و کودکان که توانائی اندیشیدن و راه چاره جستن و راهی انتخاب نمودن را ندارند).
فرمود: مستضعف کسی است که راهی بکفر ندارد تا کافر شود، و نه راهی بسوی ایمان دارد که مؤمن شود، نه درک این دارد که ایمان آورد و نه میتواند کفر ورزد، و آنان کودکان و مردان و زنانی هستند که نیروی درک و عقلشان مانند کودکان است. قلم از این عده برداشته شده است.
اسمعیل جعفر راوی حدیث و یکی از شاگردان حضرت امام باقر (علیه السلام) گوید از آن حضرت پرسیدم از دینی که بندگان خدا را شایسته نیست برای یاد گرفتن و ایمان بدان در نادانی بمانند، فرمود: دین توسعه دارد، اما خوارج(43) از روی نادانی کار را بر خود تنگ گرفتند.
عرض کردم: قربانت گردم، اجازه میفرمائی دین خود و معتقداتم را بشما بازگو نمایم؟
فرمود: بازگو کن.
عرض کردم: شهادت میدهم که جز خدای بیهمتا معبودی نیست و گواهی میدهم که محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) بنده خدا و فرستاده اوست و مقر و معترفم بدانچه از جانب خدا به پیامبرش نازل شده، و شما را دوست دارم، و بیزارم از دشمنان شما و آنان که بر شما برتری جستند، و بر شما فرمانروائی کردند و ستم در حق شما کردند.
فرمود: چیزی کمبود نداری که نادان باشی، همان است بخدا سوگند آنچه ما بدان معتقدیم.
عرض کردم: آیا کسی که این امر(44) را نشناسد در سلامت است؟
فرمود: نه، غیر از مستضعفین.
عرض کردم؛ آنها چه کسانی میباشند؟
فرمود: زنان و فرزندان شما...
در خبر دیگر علی بن سوید، گوید از امام کاظم (علیه السلام) از ضعفا پرسیدم، در پاسخ نوشت: