از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) روایت شده که خدای تعالی فرموده:
آنانکه برای دریافت پاداش و ثواب من کار میکنند نباید به اعمال خود تکیه کنند، زیرا اگر آنها تمام عمر بکوشند و خود را در عبادت من رنج دهند باز مقصرند و در برابر کرامتهای من و نعیم بهشت و درجات بالاتری که از من خواستارند در عبادت بکنه بندگی من نرسند. ولیکن برحمت من باید تکیه کنند و بفضل من امیدوار شوند و به حسن ظن درباره من اطمینان حاصل کنند. اینجاست که رحمت من آنان را دریابد و خشنودی و آمرزش من شامل حال آنها گردد و عفو من آنان را فراگیرد، زیرا منم خدای بخشنده و مهربان.
از امام باقر (علیه السلام) روایت شده که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) بر فراز منبر میفرمود، قسم به لا اله الا هو که به هیچ مؤمنی خیر دنیا و آخرت داده نشده مگر بواسطه حسن ظنش به خداوند و بواسطه امیدواریش باو، و حسن خلقش و خودداری او از غیبت مؤمنان. و قسم به لا اله الا هو که خدا عذاب نمیکند مؤمنی را بعد از توبه و استغفار مگر بواسطه سوء ظنش بخدا و تقصیر در امیدوار بودنش و بد خلقی و غیبت او از مؤمنین، سوگند به ذات یگانهای که معبودی بجز او نیست، هیچ بنده مؤمنی خوشبین بخدا نباشد مگر آنکه خدا باندازه خوشبینی او با او رفتار نماید، زیرا که خداوند کریم است، تمام نیکیها بدست او است. او شرم دارد که بنده مؤمنی باو گمان نیک داشته باشد و او خلاف گمان و امید بندهاش رفتار نماید، پس گمانتان را بخدا نیکو نمائید و باور غیبت پیدا کنید چنانکه امام رضا (علیه السلام) نیز در روایتی فرمود:
احسن الظن بالله، فان الله عزوجل یقول انا عند ظن عبدی المؤمن بی، ان خیرا فخیرا، و ان شرا فشرا
یعنی: بخدا خوش گمان باش، زیرا خدای متعال میفرماید: من با گمان بنده مؤمنم همراهم. اگر گمانش خوب است خوبی بیند، و اگر بد است بدی بیند.