تربیت
Tarbiat.Org

خلاصه‏ای از اصول کافی
ابی‏جعفر محمد بن یعقوب کلینی مشهور به شیخ کلینی

سرشت مؤمن و کافر چگونه ایجاد شد؟

در این باره هفت حدیث بطرق مختلف وارد شده است که اجمال آن بشرح ذیل است:
1- از علی بن الحسین علیهماالسلام روایت شده که: خداوند پیامبران را از طینت علیین(4) (سرشت آسمانی) خلق کرده هم دلهایشان را و هم پیکرهایشان را و دلهای مؤمنان را نیز از همان طینت آفریده ولی پیکرشان را از نشیب و پائین‏تر از آن؛ کافران را از طینت سجین(5) آفریده است هم دلهایشان را و هم پیکرهایشان را آنگاه در آمیخت بین دو نوع سرشت و از این جهت است که از مؤمن کافر تولد یابد و از کافر مؤمن بوجود آید، و از اینجاست که مؤمن به بدکرداری افتد و کافر به خوش کرداری رسد، دلهای مؤمنان شائق باشد بدانچه از آن آفریده شده‏اند و دلهای کافران شائق باشند بدانچه از آن آفریده شده‏اند.
2- در حدیث 4 ابی حمزه ثمالی گوید از امام باقر (علیه السلام) شنیدم می‏فرمود خداوند ما را از اعلی علیین آفرید و دل شیعیان ما را از همان که ما را آفرید خلق نمود و تن آنها را از نازلتر از آن آفرید و لذا دل در هوای ما دارند، برای اینکه دل آنها با ما هم سرشت است. سپس آیات 18 تا 21 سوره مطففین را:
کلا ان کتاب الابرار لفی علیین و ما ادریک ما علیون کتاب مرقوم یشهده المقربون
(نه، هرگز، براستی که کتاب نیکان در علیین است، تو نمی‏دانی که علیین چیست، کتابی است نوشته شده که مقربان بر آن گواهند) بخواند. آنگاه فرمود: دشمنان ما را از سجین آفریده و دل پیروان ایشان را از ماده‏ای که خودشان را آفرید و تنشان را از ماده دیگری آفرید و لذا دل در هوای آنان دارند زیرا با آنها هم سرشت می‏باشند. سپس آیات 7 تا 10 سوره مطففین را:
کلا ان کتاب الفجار لفی سجین و ما ادریک ما سجین کتاب مرقوم و یل یومئذ للمکذبین
(نه، هرگز، براستی که کتاب بدکاران در سجین باشد و تو نمی‏دانی که سجین چیست؟ کتابی است نوشته شده وای در آنروز بر دروغگویان.) تلاوت فرمود.