بدون شک یکی از مهمترین عوامل شکلگیری و پیروزی انقلاب اسلامی، حاکمیت فرهنگ و ارزشهای اسلامی بوده است. آرمانهای انقلابی مردم، ریشه در ارزشهای اسلامی داشت و محتوا و شعارهای انقلاب برخواسته از مکتب بود و خط مشی مبارزه و اصول آن نیز از اسلام سرچشمه میگرفت.
مکتب اسلام بود که در جذب و تحرک بخشیدن به نیروهای مؤمن و استوار، نقش عمده و تعیین کننده داشت. هدف اصلی قیام مردم به حاکمیت رساندن موازین و ارزشهای اسلامی بود.(8)
بنابراین انقلاب اسلامی، انقلابی نبود که در اثر فعالیت احزاب، سندیکاها و اتحادیهها شکل گرفته باشد. زیرا این گونه اقدامات که به عنوان جریان راست معروف میباشد، عمدتاً منجر به رفرم میشود، نه یک انقلاب واقعی و یا چنانچه بتوانند با بهرهگیری از عوامل دیگر تأثیری بیشتر از یک رفرم از خود باقی بگذارد، مقطعی و گذرا خواهد بود.
همچنین انقلاب اسلامی در اثر حرکتهای به اصطلاح نظامی و مسلحانه از قبیل تشکیل جبهه آزادیبخش، که از بخشهای جریان چپ (تحت تأثیر شوروی سابق بود)، نیز شکل نگرفت.
با استدلال به اینکه آمریکاییها در اواسط دهه پنجاه به ایران لقب جزیره ثبات داده بودند و ساواک نیز موفق شده بود گروههای چپ، راست و التقاط را عملاً متلاشی نماید، میتوان دریافت که شکلگیری انقلاب اسلامی ریشه در فرهنگ متعالی اسلام داشته است.
بنابراین در شکل گیری و پیروزی انقلاب اسلامی نقش تعیین کننده عامل فرهنگی و حاکمیت ارزشهای اسلامی، کاملاً آشکار میباشد.