برای آن که پیران سالخورده بر اثر عقده حقارت به کارهای ناروا دست نزنند و موجبات بدبختی خود و دیگران را فراهم نیاورند، اولیای گرامی اسلام پیروان خود را موظف ساختهاند که در خانواده و اجتماع آنان را مورد کمال تکریم قرار دهند و شخصیتشان را گرامی و محترم شمارند تا بدین وسیله حقارت آنها جبران گردد.
فرزندان و فرزندزادگان موظفند در محیط خانواده نسبت به پدر و بزرگترها حداکثر تکریم و احترام را مراعات نمایند و به فرموده قرآن شریف حق ندارند با گفتن حتی کلمه اف آنان را رنجیدهخاطر کنند و کوچکترین آزردگی و ملامت در خاطرشان به وجود آورند.
درباره تجلیل و توقیر کهنسالان جامعه نیز روایات بسیاری از رسول اکرم و ائمه طاهرین علیهم السلام رسیده که علمای حدیث آنها را در باب مخصوصی جمعآوری نمودهاند. مجموع آن احادیث، روشنگر این حقیقت است که تکریم و توقیر کهنسالان در مکتب تربیتی اسلام مورد کمال توجه است.
به طور نمونه به بعضی از آن روایات اشاره میشود:
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم:
من وقّر شیبة فی الاسلام آمنه الله عز و جل من فزع یوم القیامة؛(77)
رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرموده:
کسی که پیر مسلمانی را توقیر و تجلیل نماید، خداوند او را از ترس روز قیامت ایمن میدارد.
جاء شیخ الی رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم فی حاجة فابطئوا عن الشیخ أن یوسعوا له فقال علیهالسلام: لیس منا من لم یرحم صغیرنا و لم یوقّر کبیرنا؛(78)
پیرمردی حضور رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم شرفیاب شد. کسانی که در محضر آن حضرت نشسته بودند، مراعات احترامش را ننمودند و در جا دادن به او کندی و تسامح کردند.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم از این رفتار بر خلاف ادب، ناراحت شد. به آنان فرمود:
کسی که به خردسالان ما تفضل و ترحم نکند و پیران ما را مورد تکریم و احترام قرار ندهد، از ما نیست و با ما نسبت و بستگی و پیوستگی ندارد.