قال صلی الله علیه و آله و سلم: لا تتکل الی غیر الله فیکلک الله الیه؛(53)
رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرموده:
به غیر خداوند اتکا منما که خداوند تو را به او وامیگذارد.
حضرت یوسف صدیق علیهالسلام، آن مرد الهی از دوران طفولیت به علت زیبایی صورت و محبوبیت زیاد در نزد پدر مورد حسد برادران خود بود.
آنان همواره در این فکر بودند که به گونهای حسد خود را درباره وی اعمال نمایند. سرانجام به این فرصت دست یافتند.
در یکی از روزها که گوسفندان را به صحرا میبردند، با اجازه پدرشان یوسف را هم با خود آوردند. از آن روز حوادث تلخ و ناگواری برای یوسف پیش آمد و همه جا خداوند او را مورد حمایت و نصرت خود قرار داد.
شرح قضایای یوسف به طور اجمالی در قرآن آمده است. از جمله رویدادهای سنگین برای یوسف آن بود که در مصر بیگناه زندانی شد.
عن ابی عبدالله علیهالسلام قال: لما أمر الملک بحبس یوسف فی السجن ألهمه الله علم تأویل الرؤیا، فکان یعبر لاهل السجن رؤیاهم؛
امام صادق علیهالسلام فرموده:
پس از آن که پادشاه مصر دستور زندانی شدن یوسف را داد، خداوند تعبیر خواب را به یوسف الهام فرمود و او را از این نعمت گرانقدر برخوردار ساخت و آنچنان شده که زندانیان تعبیر خوابهایی که میدیدند، به وی مراجعه میکردند.
در همان اوقات دو نفر از خدمه دربار را به زندان آوردند. آن دو نیز آگاه شدند که یوسف زندانی، علم تعبیر رؤیا دارد. یک روز صبح آن دو نفر نزد یوسف آمدند.
فقالا له انا رأینا رؤیا فعبرها لنا، فقال و ما رأیتما فقال احدهما انی أرانی أحمل فوق رأسی خبرا تأکل الطیر منه و قال الآخر انی رأیت أن أسقی الملک خمرا ففسر لهما رؤیاهما علی ما فی الکتاب، ثم قال للذی ظن أنه ناج منهما اذکرنی عند ربک، قال و لم یفزع یوسف فی حالة الی الله، فیدعوه فلذلک قال الله، فأنساه الشیطان ذکر ربّه فلبث فی السجن بضع سنین(54)
به یوسف گفتند: ما دو نفر خواب دیدهایم، برای ما تعبیر کن!
یوسف گفت: چه خوابی دیدهای؟
یکی از آن دو گفت: خواب دیدهام که بر روی سرم نانی حمل میکنم و پرندگان از آن میخورند.
آن دیگری گفت: خواب دیدم به شاه شراب میدهم.
امام صادق علیهالسلام فرمود:
یوسف خواب آن دو را به آنچه در قرآن شریف آمده، تعبیر نمود.
سپس یوسف علیهالسلام به آن فردی که خوابش را به نجاتش تعبیر نموده بود، گفت:
وقتی نزد شاه رفتی از من یاد کن. یعنی بگو: شخص بیگناهی زندانی شده است.
یوسف در این موقع به پیشگاه خداوند جزع نکرد و حاجت خود را از ذات مقدس او نخواست. از اینرو خداوند فرمود: شیطان موجبات فراموشی آن مرد را فراهم آورد و ساقی از یادش رفت که نام یوسف را نزد شاه ببرد.
به فرموده امام علیهالسلام خداوند یوسف علیهالسلام را مخاطب ساخت و به وی فرمود:
آیا من نبودم که تو را محبوب پدرت ساختم؟ و با چهره زیبا، تو را بر همه مردم برتری دادم؟ آیا من نبودم که کاروان را به طرف چاه سوق دادم و تو را از پناهگاه چاه خارج ساختم؟ آیا من نبودم که تو را از مکر زنان خلاص نمودم؟ چه چیز باعث شد که از مخلوق من نجات خود را طلب نمودی؟ پس برای این گفته، هفت سال دیگر در زندان بمان!
اگر یک فرد عادی ترک اولی را مرتکب شده بود، شاید با توجه به خطای خویش و عذر خواستن از پیشگاه الهی بیش از هفت روز استحقاق خذلان و محروم ماندن از نصرت الهی را نمیداشت، اما این ترک اولی از فرد بزرگی مانند یوسف صدیق موجب شد که هفت سال مدت زندانش افزایش یابد.(55)