در برخی آیات علاوه بر ایمان، اعتصام و چنگ زدن به حبل الهی نیز شرط هدایت به صراط مستقیم ذکر شده است:
فاما الذین امنوا بالله و اعتصموا به فسیدخلهم فی رحمة منه و فضل و یهدیهم الیه صراطا مستقیما؛(169)
و اما کسانی که به خدا ایمان آوردند و به او تمسک جستند، به زودی (خدا) آنان را به رحمت و فضلی از جانب خویش وارد کند و ایشان را به راهی راست به سوی خود، هدایت کند.
در آیه فوق، ایمان، شرط دریافت رحخمت خاص خداوند و هدایت به صراط مستقیم الهی که انسان را به سرمنزل مقصود میرساند معرفی شده است و افزن بر آن، اعتصام به خدا که از لوازم ایمان است نیز، از شرایط نیل به دایت الهی شمرده شده است.
وقتی واژه اعتصام به کار میرود که کسی در وضعیت بحرانی و خطرناکی قرار گرفته و دستش از همه جا کوتاه باشد؛ مثلا در دریا غرق شود و خود را در آستانه مرگ بیابد یا از درهای سقوط کند و ناگهان دستآویزی برای نجات خود بیابد و محکم آن را بگیرد تا جانش را از خطر برهاند.
اعتصام به خداوند، به این معناست که بنده مؤمن کاملا از غیر هدا ناامید شود و برای رهانیدن خود از خطر سقوط در اعماق جهنم و گرفتار شدن به عذاب ابدی، به ریسمان محکم رحمت الهی چنگ زند. بیشک چنین رویکردی به رحمت الهی، توجه به خداوند را در انسان عمق و افزایش میبخشد و باعث میشود که انسان برای رسیدن به خداوند، از همه ابزارهایی که در اختیار دارد استفاده کند.
در جای دیگر، نیز خداوند میفرماید:
اگر کسی به خداوند اعتصام جوید و خود را به خدا بسپارد و توجه خویش را فقط به او معطوف سازد، قطعا خداوند او را به صراطمستقیم هدایت می کند: