همانگونه که گذشت باید در جامعه عواملی ایجاد کرد تا احساسات و عواطف دینی مردم را تحریک کند و آنان را برانگیزاند تا به هدف او علاقهمند شوند و راه سیدالشهداء علیه السلام را ادامه دهند. اما موضوع دیگری در اینجا مطرح میشود: آیا یگانه راه برانگیختن احساسات و عواطف عزاداری و گریه بر امام حسین علیه السلام است؟ عواطف مردم را با مراسم جشن و سرور نیز میتوان تحریک کرد. در ایام ولادت و از جمله میلاد سیدالشهدا علیه السلام، و آنگاه که مراسم جشن برگزار میشود و اشعاری در مدح آن بزرگوار خوانده میشود، مردم شور و نشاط مییابند و عواطفشان برانگیخته میشود. با وجود این چرا برای تحریک احساسات، از مراسم شاد استفاده نمیشود؟ چرا باید برای این کار فقط به مراسم عزاداری و سینهزنی و زنجیرزنی پرداخت؟ آیا نمیتوان به جای این کارها جشن گرفت و سرود خواند تا احساسات مردم تحریک شود؟
باید توجه داشت که احساسات و عواطف انواع مختلفی دارد، و تحریک هر کدام از آنها باید به نحوی متناسب صورت گیرد. شهادت ابا عبدالله علیه السلام واقعهای بود که در تاریخ اسلام مهمترین نقش را ایفا کرد و مسیر تاریخ اسلام را تغییر داد. شهادت آن حضرت درسی برای حرکت، برای نهضت، برای مقاومت و برای استقامت تا روز قیامت به انسانها آموخت. از این روی، برای تجدید خاطره این حادثه بزرگ، جشن و شادی مناسب نیست، باید کاری کرد که حزن مردم برانگیخته شود؛ اشکها از دیدهها جاری گردد؛ و شور و عشق در دلها پدید آید. در این باره، چیزی که میتواند چنین نقشی ایفا کند، همین مراسم عزاداری و گریستن و گریاندن دیگران است؛ در حالی که برگزاری جشن و شادی هیچگاه چنین تأثیری نمیتواند داشت. خنده و شادی هرگز انسان را شهادتطلب نمیسازد و او را به صحنه جهاد نمیکشاند. عشق به امام حسین علیه السلام و عبرت گرفتن از حادثه عاشورا بود که سختیها و مصیبتهای هشت سال جنگ را بر مردم ایران هموار ساخت. روحیه جهاد و شهادت از سوز، اشک، شور و عشق پدید میآید، و عزاداری امام حسین علیه السلام بهترین راه وصول به این روحیه است.