هر چه رابطه عاشقانه و متوکلانه ما با خداوند قویتر باشد، مددرسانیهای خداوند و اولیای او گستردهتر خواهد بود. نمونههایی زیبا از این رابطه را بارها و بارها در جبههها مشاهده کردید: آن هنگام که قویترین افراد احساس میکردند کار تمام شده است و شکست خوردهایم، اخلاص و توکل عاشقانه رزمندگان، عنایتهای خاص الاهی را به یاری میرساند؛ چرا که زبانشان همواره به این درخواست عاجزانه و متوکلانه مترنم بود:
ربنا اغفر لنا ذنوبنا و اسرافنا فی أمرنا و ثبت اقدامنا و انصرنا علی القوم الکافرین.(132)
از سوی دیگر، هر چه احساس نیازمندی ما به خداوند، کمتر باشد و به جای اتکا بر قدرت الاهی، به فراوانی جمعیت دل خوش داریم و به فن آوری پیشرفته و کمکهای خارجی امیدوار باشیم، عنایتها و امدادهای الاهی نیز در حق ما کمتر خواهد بود.
میزان عنایت و مددرسانی الاهی در گرو میزان ارتباط و مددگیری ما از خدا است. سنت پابرجا و قطعی خداوند همواره این بوده است که اگر در راه یاری دین حق هر چه داریم در طبق اخلاص نهیم، کمبودهایمان از سوی خداوند رحمان جبران خواهد شد:
یا أیها الذین آمنوا ان تنصروا الله ینصرکم و یثبت أقدامکم؛(133)
ای اهل ایمان! اگر آیین خدا را یاری دهید، شما را یاری میدهد و گامهایتان را استوار میدارد. او با هیچ کس خویش و قومی ندارد و برای هیچ کس تضمینی را بر عهده نگرفته است؛ اما سنت و شیوه همیشگی او است که هر که خالصانه به سوی او رود و دین او را یاری کند، یاوریاش را بر عهده خواهد گرفت؛ وعدهای قطعی که هیچ تخلفی در آن راه ندارد: ان الله لا یخلف المیعاد؛(134) خداوند، هرگز وعده خویش را نقض نخواهد کرد.
هرگز نپنداریم که چون در طول هشت سال دفاع مقدس، مشمول کمکها و امدادهای خداوند شدهایم، تا ابد بیمه شده و مصونیت یافتهایم. کار خداوند از روی حکمت و حساب است. هر زمان که رابطه ما با خداوند، چه در مسائل فردی و چه در امور اجتماعی، به ضعف و کاستی بگراید، مددرسانی الاهی نیز به ما کاستی میگیرد و هر گاه که به خود متکی شویم، به خود واگذار خواهیم شد.
قرآن کریم، حال کسانی را یادآوری میکند که چون در زندگی فردی و اجتماعیشان، همواره به یاد خدا بودند و عبادت و بندگی او را فراموش نمیکردند و شعایر الاهی را در جامعه پابرجا نگه میداشتند، خدا هم دوستشان داشت و عزتشان بخشید؛ اما وقتی حال و رابطهشان را با خداوند تغییر دادند، خداوند هم حال و عزتشان را تغییر داد:
ذلک بأن الله لم یک مغیراً نعمة أنعمتها علی قوم حتی یغیروا ما بأنفسهم...؛
این به آن دلیل است که خداوند، هر گاه نعمتی را به قومی عطا فرمود، آن را تغییر نمیدهد تا آن هنگام که آن قوم، حال خود را تغییر دهند.
آری، همانان که عزتمندان روزگار و نورچشمیهای پروردگار بودند، چون رابطهشان با خدا به سستی گرایید، اوج نعمت و عزتشان به حضیض ذلت و ظلالت او گرایید:
فخلف من بعدهم خلف اضاعوا الصلاة و اتبعوا الشهوات فسوف یلقون غیا؛(135)
از آن قوم خداپرست، جانشینانی باز ماندند که نماز را فرو گذاشتند و از شهوات پیروی کردند و زود باشد که به زبان و ذلت و گمراهی فرو افتند.
این فرمودههای نورانی قرآن، فقط روایت تاریخ نیست؛ بلکه درس عبرتی برای ما است. قرآن از اساس، کتاب تاریخ نگاری یا داستانپردازی نیست؛ بلکه کتاب هدایتگری و انسان سازی است. درس و پیام آیه پیشین این است که اگر آن سحر خیزیها، آن گریهها و تضرعها، و آن زیارت عاشوراها و دعای کمیلها، جای خود را به تماشای فیلمهای آن چنانی و گوش سپاری به ترانههای کذایی داد؛ اگر آن نمازهای شورانگیز و آن حضور قلبهای روح فزا جای خود را به تباه سازی حرمت نماز داد؛ اگر آن خداپرستیها به نفس پرستی بدل شد، به طور قطع، گمراهی و فرو افتادن، به منجلاب خواری و گمراهی را در پی خواهد داشت:
أرأیت من اتخذ الهه هواه...؛(136) آیا دیدی حال آن کس را که هوای نفس خود را خدای خویش ساخت.
با دانستن این حقایق ژرف قرآنی، دیگر جای شگفتی نخواهد بود که شاهد باشیم مبارزانی خستگیناپذیر و شکنجه دیده، در ادامه مسیر حق، در گمراهی و ضدیت با راه حق فرو غلتند و این است رمز و راز آن دعای همیشگی ربیون که از خداوند، ثبات قدم و توفیق دور ماندن از جاذبهها و شبهات شیطانی را میطلبند.
از یک سو، شبهه انگیزیهای شیطانی، دین و ایمانمان را میرباید و به تردید دچارمان میکند و فساد در عقیده و ایمان را باعث میشود، و از سوی دیگر، جاذبههای فریبنده دنیایی، ارزشها و فضیلتهای ما را محو میکند و به فساد و تباهی مبتلایمان میسازد و فساد در اخلاق و رفتار را باعث میشود. در چنین حالی، طبق چه ملاکی میتوان یاری الاهی را انتظار کشید؟! بنا بر چه سنتی و بر اساس چه حکمتی؟!
اگر فتنه انگیزی و دنیاپرستی در بیشتر افراد جامعهای رواج یابد، کار به جایی خواهد رسید که حمایت از چنین جامعهای بر خلاف حکمت الاهی خواهد بود. ان شاء الله به برکت امامان (علیهم السلام) و در سایه عنایتهای ویژه حضرت ولی عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، تا هنگامی که پیوندمان با جانشین بر حق امام زمان (ارواح العالمین لتراب مقدمه الفداء) محکم است، چنین بلاها و عقوبتهایی بر ملت و کشور ما فرود نخواهد آمد.