تربیت
Tarbiat.Org

توتیای دیدگان زندگانی خاتم پیامبران (صلی الله علیه و آله)
حاج شیخ عباس قمی (رضوان الله علیه)

4/6 - قثم بن عباس‏

با حضرت حسن بن علی علیهما السلام برادر رضاعی بود و به رسول خدا صلی الله علیه و آله شباهت داشت. روایت شده که وی آخرین کسی است که با پیامبر خدا وداع کرد؛ زیرا آخرین فردی بود که از قبر ایشان خارج گردید. امیر مؤمنان علیه السلام او را به حکومت مکه گمارد. پیش از او ابو قتاده انصاری حاکم مکه بود. وی تا زمان شهادت امیرالمؤمنین علیه السلام والی مکه بود. و روایت شده که امام علیه السلام او را به حکومت مدینه منصوب فرمود.
قثم در زمان معاویه - زمانی که همراه با سعید بن عثمان به سمرقند رفته بود - در همانجا به شهادت رسید (این را در روزگار عثمان در سمرقند نیز گفته‏اند). آرامگاه او بیرون سمرقند و بر روی آن گنبدی بلند و زیبا قرار دارد و به مزار شاه زنده معروف است. گویند شاید منظور شاهزاده باشد. اما مراد از شاه زنده، پادشاه زنده است و این معنا را می‏توان به دلیل آیه شریفه اراده نمود:
و لا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله امواتا بل احیاء...(205)
(کسانی را که در راه خدا کشته شده‏اند مرده نپندارید، بلکه آنان زنده‏اند...)