تربیت
Tarbiat.Org

قرآن در آیینه نهج ‏البلاغه
آیت الله محمد تقی مصباح یزدی‏‏

نمونه‏ای از خطوط کلی قرآن

قرآن کریم می‏فرماید: و لو ان اهل القری آمنوا و اتقوا لفتحنا علیهم برکات من السماء و الارض و لکن کذبوا فاخذناهم بما کانوا یکسبون.(6) این آیه یکی از محکماتی است که هیچ گونه تشابهی در آن وجود ندارد و چنان معنای صریح و روشنی دارد که جای هیچ گونه شک و شبهه‏ای در آن نیست، به نحوی که در این قالب زبانی، معنایی جز همان چیزی که هر اهل زبان و آشنای به زبان عربی می‏فهمد قابل برداشت نیست؛ بگذریم از کج‏اندیشان و قایلین به قرائت‏های مختلف و برداشت‏های نو، که ممکن است بگویند ما از کلمه لیل، نهار را می‏فهمیم و از حجاب داشتن، عریان بودن را برداشت می‏کنیم! البته خاطرنشان می‏کنم که در آینده درباره قرائت‏های مختلف از دین به تفصیل سخن خواهیم گفت.
این آیه، یکی از خطوط کلی اعتقادی و در عین حال راه درمان مشکلات اقتصادی و راه رفع مضیقه‏های معیشتی را بیان می‏کند. ترجمه آیه شریفه این است: اگر اهل آبادی‏های روی زمین ایمان می‏آوردند و تقوا پیشه می‏کردند هر آیینه ما برکات آسمان و زمین را به روی آنها می‏گشودیم؛ ولی آنها تقوا پیشه نکردند، بلکه کفر ورزیدند و نسبت به نعمت‏های خداوند ناسپاسی کردند و در نتیجه دچار مشکلات و انواع بلاها شدند. بنابراین قرآن کریم با صراحت تمام، توسعه اقتصادی و پیدا شدن گشایش در زندگی مومنین و رفع تنگناهای اقتصادی و نزول نعمت و به طور کلی نزول برکات آسمان و زمین را در گرو ایمان و تقوا می‏داند و در مقابل، ناسپاسی و کفران نعمت‏های الهی را موجب زوال نعمت‏ها و نزول بلاها و انواع مشکلات معرفی می‏کند و قدردانی و شکر نعمت را موجب ازدیاد آن و کفران نعمت را موجب عذاب می‏داند. قرآن می‏فرماید: لئن شکرتم لازیدنکم و لئن کفرتم ان عذابی لشدید؛(7) هر آینه اگر شکر نعمت‏ها را به جای آورید شما را افزون خواهم کرد، و اگر ناسپاسی نمایید تحقیقا عذاب من سخت خواهد بود. در این جا به یکی از نعمت‏های بزرگ الهی که در اثر پیروی از قرآن کریم شامل ملت بزرگوار ایران شده است اشاره می‏کنیم و توفیق قدردانی آن را برای مردم از خدای بزرگ می‏طلبیم و به ذات اقدسش پناه می‏بریم از این که در اثر ناسپاسی، این نعمت بزرگ از ما گرفته شود.